گزارش آب و هوا ی جهان باکو 2024( COP29 )
توسط سلست سائولو، دبیر کل سازمان هواشناسی جهان
برگردان : محمد فتاحی
آذرماه 1403
هشدار های مجدد تغییرات اقلیمی :
- دبیر کل سازمان هواشناسی جهان در 11 نوامبر 2024 درشهر باکو، کشورآذربایجان بار دیگر هشدار قرمز را با سرعت شدید تغییرات اقلیمی در یک نسل صادر کرد ، که با افزایش روزافزون سطوح گازهای گلخانه‌ای در جو، توربو شارژ می‌شوند. سالهای 2015تا2024 گرم ترین ده سال تاریخ خواهند بود. از بین رفتن یخ از یخچال های طبیعی، افزایش سطح دریاها و گرم شدن اقیانوس ها در حال افزایش است و آب و هوای شدید ،جوامع و اقتصادهای سراسر جهان را ویران می نمایند.
- این گزارش در اولین روز از کنفرانس تغییرات آب و هوایی سازمان ملل متحد، COP29، در باکو، آذربایجان منتشر شد و این نشان می دهد که جاه طلبی های توافق پاریس با خطرهای بزرگی مواجه شده است.
پیام های کلیدی این سخنرانی :
- میانگین دمای جهانی ژانویه تا سپتامبر 2024 1.54 درجه سانتی گراد بالاتر از سطح پیش از صنعتی شدن بوده است .
- گرمایش طولانی مدت اندازه گیرهای انجام شده طی دهه ها، زیر 1.5 درجه سانتیگراد باقی مانده ،اما10 سال گذشته گرم ترین سال های ثبت شده و افزایش گرمای اقیانوس ها بوده است.
- یخ های دریای قطب جنوب در رتبه دوم کمترین میزان ثبت قرار گرفته اند و از بین رفتن یخچال های طبیعی سرعت می گیرند.
- رویدادهای شدید آب و هوایی ، منجر به خسارات اقتصادی و انسانی عظیم می شوند.
بخشی از پیام آنتونیو گوترش، دبیر کل سازمان ملل:
بر اساس تجزیه و تحلیل شش مجموعه داده بین المللی استفاده شده، میانگین دمای جهانی هوای سطحی ژانویه تا سپتامبر 2024، 1.54 درجه سانتیگراد بالاتر از میانگین قبل از صنعتی شدن بوده واین یک رویداد گرمایش ال نینو تقویت شده توسط سازمان هواشناسی جهان است .
زیرا فاجعه های تغییرات آب و هوایی:
- سلامتی و نا امنی غذایی را به خطر می اندازند.
- نابرابری ها را گسترش، بارش ها شدیدتر، سیل و طوفان های استوایی را بیشتر و تلفات و خسارات زیادتری خواهند داشت.
- به توسعه پایدارو زیر ساخت ها آسیب می رسانند.
- پایه های صلح را متزلزل ، آوارگی و مهاجرت را بیشتر می نمایند.
- و متاسفانه آسیب پذیرترین افراد، اقشار آسیب پذیر جوامع جهان توسعه نیافته خواهد بود.
گزارش سلست سائولو دبیر کل سازمان هواشناسی جهان:
از آنجایی که گرمایش ماهانه و سالانه به طور موقت از 1.5 درجه سانتیگراد فراتر می روند، تأکید میگردد ،این بدان معنا نیست که ما نتوانسته ایم به اهداف توافقنامه پاریس برای نگه داشتن میانگین بلندمدت افزایش متوسط دمای سطح جهانی به زیر 2 درجه سانتیگراد (بالاتر از حد قبل) دست یابیم. چون ما ناچاریم برای برای محدود کردن گرمایش به 1.5 درجه سانتیگراد به ویژه در سطوح صنعتی به تلاشهای خود بیفزاییم.
ناهنجاریهای ثبت‌شده دمای جهانی در مقیاس‌های زمانی روزانه، ماهانه و سالانه مستعد تغییرات زیادی هستند، تا حدی به دلیل پدیده‌های طبیعی مانند ال نینو و لانینیا. آنها را نباید با هدف درجه حرارت درازمدت تعیین شده در توافق نامه پاریس، به سطوح دمایی جهانی که به عنوان میانگین طی دهه ها حفظ شده است، یکسان دانست.
با این حال، لازم است، بدانیم که هر کسری از درجه گرم شدن مهم است. سلست سائولو می‌گوید چه در سطحی زیر یا بالاتر از 1.5 درجه سانتیگراد باشد، ما ناچاریم با هر افزایش بیشتر گرمایش جهانی، افراط‌ها، اثرات و خطرات اقلیمی افزایش می‌یابند .
سلست سائولو گفت: «متاسفانه بارندگی وسیل رکوردشکنی، طوفان‌های استوایی که به سرعت تشدید می‌شوند، گرمای مرگبار، خشکسالی بی‌رحمانه و آتش‌سوزی‌های شدید جنگلی که امسال در بخش‌های مختلف جهان شاهد آن بودیم، متأسفانه واقعیت جدید ما و پیش‌بینی آینده ما هستند». ما به شدت نیاز به کاهش انتشار گازهای گلخانه ای و تقویت نظارت و درک از آب و هوای در حال تغییر را داریم. ما باید حمایت خود را از سازگاری با تغییرات آب و هوایی از طریق خدمات اطلاعات آب و هوا یی و هشدارهای اولیه برای همه افزایش دهیم.
در منحنی شماره 1 ناهنجاریهای میانگین دمای جهانی سالانه از 1850 تا 1900 را مشاهده می نمایید . بجز در دو مرحله که با افزایش میانگین دما مواجه بوده ، روند متعادلی است. اما از 1850 تا 2020 روند صعودی است هر چند از دهه 1980 به بعد روند میانگین دما بیش از سابق صعودی شده است و اگر این روند همچنان بالا رود ، فاجعه های آب و هوایی مانند به خطر افتادن سلامت ، گسترش نابرابریها ، اسیب وارد شدن به توسعه پایدار ومتزلزل شدن پایه های صلح در غالب نقاط جهان به ویژه در کشورهای کم توسعه یافته بسیار بیشتر از کشورهای توسعه یافته آسیب خواهند دید ، زیرا اقشار آسیب پذیر آنها بیشترین صدمات را خواهند دید.
شکل 1 ناهنجاریهای میانگین دمای جهانی سالانه از ژانویه تا سپتامبر 2024 (نسبت به میانگین 1850-1900) از شش مجموعه داده بین‌المللی.
نکات برجسته این گزارش :
- دما
میانگین دمای جهانی در سال 2024 در مسیری قرار دارد که حتی از دمای سال 2023، گرم ترین سال کنونی، پیشی گرفته است. بر اساس تجزیه و تحلیل تلفیقی سازمان هواشناسی جهان از مجموعه داده ها، برای 16 ماه متوالی (ژوئن 2023 تا سپتامبر 2024)، میانگین دمای جهانی احتمالاً از آمارهای ثبت شده قبلی ، اغلب با اختلاف زیادی فراتر رفته است.
بالا رفتن دما در یک یا چند سال بصورت انفرادی با بیش از 1.5 درجه سانتیگراد لزوماً به این معنی نیست که “پیگیری تلاش برای محدود کردن افزایش دما به 1.5 درجه سانتیگراد بالاتر از سطوح قبل از صنعتی است ” همانطور که در توافقنامه پاریس بیان شده است دور از دسترس است. فراتر رفتن از سطوح گرمایشی که در توافقنامه پاریس به آن اشاره شده است باید به عنوان افزایش در یک دوره طولانی، معمولاً چندین دهه یا بیشتر درک شود، اگرچه خود موافقتنامه تعریف خاصی ارائه نمی دهد.
با ادامه گرمایش جهانی، نیاز فوری و اجتناب ناپذیر برای ردیابی دقیق، نظارت و ارتباط با اهداف بلندمدت دمای توافق پاریس است، تا به سیاست گذاران در مذاکراتشان کمک گردد ، برای حمایت از این موضوع مورد توجه قرار گیرد. نشانه اولیه حاکی از ان است که گرمایش طولانی مدت کره زمین در حال حاضر احتمالاً در حدود 1.3 درجه سانتیگراد در مقایسه با خط پایه 1850-1900 است.
گازهای گلخانه ای:
گازهای گلخانه ای درسال 2023 به رکوردهای مشاهده شده رسیده اند. داده های زمان واقعی تر خواهند شد که در سال 2024 افزایش آنها ادامه دارباشد. غلظت دی اکسید کربن (CO2) اتمسفر از حدود 278 پی پی ام در سال 1750 به 420 پی پی ام در سال 2023 افزایش یافته است و همین افزایش ها ،گرما را به دام می اندازد و باعث افزایش دما می شوند.
اقیانوس ها :
محتوای گرمای اقیانوس ها در سال 2023 بالاترین میزان ثبت شده بوده و داده های اولیه نشان می دهند که آیا درسال 2024 بالا رفتن دما همچنان ادامه خواهد داشت. نرخ گرمایش اقیانوس ها افزایش شدیدی را در دو دهه گذشته نشان می دهند. از سال 2005 تا 2023، اقیانوس ها به طور متوسط درهر سال حدود 3.1 میلیون تراوات ساعت (TWh) گرما جذب می کنند. این میزان بیش از 18 برابر مصرف انرژی جهان در سال 2023 است.
حدود 90 درصد از انرژی انباشته شده در سیستم زمین در اقیانوس ها ذخیره می شوند و بنابراین انتظار می رود که گرمایش اقیانوس ها ادامه یابند. تغییری که در مقیاس های زمانی صد ساله تا هزاره ای برگشت ناپذیر است.
افزایش سطح دریاها :
افزایش سطح دریاها به دلیل انبساط حرارتی آبها گرمتر و ذوب شدن یخچالها و صفحات یخ شناور، شتاب بیشتری گرفته اند. از سال 2014 تا 2023، میانگین سطح جهانی دریاها با نرخ 4.77 میلی متر در سال افزایش یافته ، که بیش از دو برابر نرخ بین سال های 1993 و 2002 است. اثر ال نینو به این معنی است که در سال 2023 با سرعت بیشتری رشد کرده است . داده های اولیه سال 2024 نشان می دهند که با کاهش ال نینو، به سطوحی که با روند صعودی سال 2014 مطابقت دارد، به نسبت سال 2022کاهش یافته است .
از دست دادن یخچال های طبیعی :
از دست دادن یخچال های طبیعی بدتر می شوند. در سال 2023، یخچال های طبیعی رکورد 1.2 متر آب معادل یخ را از دست داده اند
، تقریباً پنج برابر مقدار آب دریای مرده است. این بزرگترین تلفات از زمان شروع اندازه گیری ها در سال 1953 و به دلیل ذوب شدید در آمریکای شمالی و اروپا بوده است. در سوئیس، یخچال های طبیعی حدود 10 درصد از حجم باقی مانده خود ( منحنی شماره 2 ) را در سال های 2021/2022 و 2022/2023 از دست دادند.
منحنی شماره 2 از دست دادن یخچال طبیعی
وسعت یخ های دریاها:
وسعت یخ دریای قطب جنوب ، هم حداقل سالانه در فوریه و هم حداکثر در سپتامبر، کمترین میزان در رکورد ماهواره ای (1979-2024) پس از سال 2023 داشته است. حداقل گستردگی یخ دریای قطب شمال پس از ذوب تابستان ، کمترین میزان درجهان بوده است. رکورد ماهواره ای و حداکثر آن درست کمتر از میانگین بلندمدت 1991-2020 بوده است .
آب و هوا و شرایط آب و هوایی شدید:
شرایط آب وهوایی نامناسب تر ،توسعه پایدار را در سراسر جهان تضعیف خواهند کرد،
ناامنی غذایی را گسترش خواهند داد و آوارگی و مهاجرت را تشدید خواهند کرد. گرمای خطرناک میلیون ها نفر را در سراسر جهان تحت تاثیر عوارض منفی قرار خواهند داد. بارش های شدیدتر، سیل و طوفان های استوایی منجر به تلفات و خسارات زیادتری خواهند شد. خشکسالی مداوم در برخی مناطق توسط ال نینو بدترخواهند شد.
بخش مربوط به تأثیرات آب و هوایی که توسط شرکای ما در سازمان ملل ارائه شده است، در گزارش نهایی وضعیت آب و هوای جهانی 2024 که در مارس 2025 منتشر خواهند شد، بیان خواهند شد.
نقشه شماره1 نمایش بارش از بیش از 10 تا کمتراز 90 درصد با شاخص های رنگی از 1991 تا 2020
خدمات آب و هوا و هشدارهای اولیه :
خدمات آب وهوا وهشدارهای اولیه درپنج سال گذشته، پیشرفت هایی داشته است. در زمینه هشدارهای اولیه برای همه ایتم های مورد نظر، پیشرفت هایی داشته تا اطمینان حاصل شود که تا پایان سال 2027 از طریق سیستم های هشدار زودهنگام در برابر آب و هواهای خطرناک، یا رویدادهای آب و هوایی برای نجات زندگی انانی که در آن عرصه های می زیند محافظت نمایند.
سیستم درک تغییرات و تغییرات آب و هوایی برای بهینه سازی تولید انرژهای تجدیدپذیر، اطمینان از انعطاف پذیری سیستم انرژیها و تجزیه و تحلیل الگوهای تقاضای انرژی، به ویژه برای گرمایش و سرمایش بسیار مهم هستند.