مهمترین عوامل ناپایداری در اکوسیستمهای ایران
از
محمد فتاحی
مهرماه 1403
مهمترین عوامل ناپایداری عبارتند از :
- عدم بهره برداری بهینه از منابع موجود در طی سده اخیر
- عدم شناخت دولتها از فواید مادی و معنوی اکوسیستمها
- نبود برنامه ریزیهای مدون همگام با توسعه پایدار، غالبا ادامه توسعه ناموزون و لکه ای
- عدم تحول درساختارهای اجتماعی و اقتصادی مناطق مختلف کشور
- مدیریت نامطلوب ، غیر اصلح وغالبا سیاسی
- نبود هماهنگیهای بین بخشی وحتی درون بخشی
- عدم توانایی قوای سه گانه به ویژه اجرایی و مقننه در رعایت قوانین و مقررات جاری و مناسب
- غالب سرمایه گذاریها در ابعاد سیاسی بدون توجه به مسایل اجتماعی و اقتصادی جامعه
- عدم سرمایه گذاریهای دولتها در مناطق استراتژیک به منظور تقویت بنیانهای اجتماعی، اقتصادی
- عدم توجه به قوانین موجود ( حفظ ، احیا ، توسعه و بهره برداری بهینه ) و بکار گیری آنها
- عدم استقلال و ناتوانی سازمانهای اجرایی و نظارتی مانند سازمان جنگلها و مراتع و سازمان حفاظت محیط زیست در سطح ملی
- عدم سازمانهای مشورتی و نظارتی در سطح حاکمیت
- نفوذ و مداخله لابیهای صاحبان قدرت و ثروت در غالب طرحها وپروژه ها
- نامناسب بودن سیستمهای آموزشی ، تحقیقاتی و اجرایی در سطح ملی و غالبا توجه به کمیت ها
- عدم همکاری و هماهنگی مناسب بین مراکز آموزشی و تحقیقاتی با سیستم های اجرایی
- مشارکت ندادن جنگلنشینان در برنامه های احیایی و توسعه (غالبا اجیر کردن آنها)
- فقرعمومی ساکنان درون این اکوسیستمها به لحاظ اجتماعی و اقتصادی
- بی توجهی به کارشناسان خبره و دلسوز
- عدم تحول در دامداری سنتی و باز
- توجه به طرحهای کم بازده و نامناسب مانند طرحهای خودکفایی گندم ، طوبی…
- گسترش صنایع اب بر در مناطق خشک و بیابانی
- انتقال منابع آبی ازاستانهای توسعه نیافته به استانهایی با لابیگری صاحبان قدرت و ثروت
- گسترش سیلابها به خاطر بهره برداریهای بی رویه از پوشش های گیاهی کشور
- گسترش آتش سوزیهای منابع طبیعی و عدم توانایی در مبارزه با آنها
ماحصل نهایی بی توجهی ها:
بحران آب، توسعه خشکسالیها ، بحران کاهش حاصلخیزی و فرسایش خاکها ، فرونشست اراضی و زیر ساختها ، بحران الودگی هوا و ریزگردها ،گسترش آفات و امراض درمناطق جنگلی ، کاهش گسترده سطح جنگلها و مراتع و گسترش بیابانها ، گسترش فقر ، صنایع کهنه و فرسوده ، وسایل نقلیه نامناسب با مصارف سوخت بالا و آلوده کننده ….. عکس های شماره 1 تا 8