وزارت جهاد کشاورزی
سازمان منابع‌طبیعی و آبخیزداری کشور
https://frw.ir
جنگلهای ایران
مقدمه ای کوتاه :
ابتدای گزارس با جنگل های ایران که در وبسایت رسمی سازمان منابع طبیعی و ابخیزداری کشور قرار گرفته بود،کپی برداری گردیده است.درپایان نویسنده وبسایت نقدی را بر این گزارش در قالب چندین سئوال طرح کرده است ، امید ان است متولیان امر ،امارهای رسمی سطح جنگلهای کشور را طوری تنظیم و ارائه دهند که به لحاط کمی و کیفی برابر تعاریف و استانداردهای جهانی گردد تا از تشتت امارهای مختلف و مغایر از 17 و نیم میلیون هکتار تا 5 میلیون هکتار جلوگیری گردد.
باید به پیذیریم ، منابع طبیعی و ابخیزهای کشور در بر دارنده اکثریت قریب به اتفاق وسعت کشور را دارا هستند و سازمانی وابسته به جهاد کشاورزی با اعتبارات محدود و نیروهای اندک و عدم توان و رقابت در برابر فشارهای فزاینده و مخربی که از طریق جنگلنشینان ،سازمان ها ، نهادها و سایر وزارتخانه هایی که با مداخلات خود بر عرصه های منابع طبیعی اثرگذار هستند دارا نیستند ؟ در هیات دولت هم فاقد توان لازم است . طبیعی است پاسداری از منابع طبیعی کشور در طی نیم قرن اخیر و اخرین سده به شدت دچار خسارتهای کمی و کیفی فراوانی شده است . بنابراین سطح جنگلهای کشور بیشتر از گذشته دچار نقصان گردیده است؟ و با امارهای متناقض و اهداف سازمان در یک نگاه که از مدیریت علمی در حوزه های ابخیز و رعایت اصول توسعه پایدار نامبرده شده ذکرشده، مغایرت دارد.
سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور در یک نگاه:
سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور به عنوان یک سازمان مستقل حاکمیتی، اجرایی و در جایگاه تشکیلات یکی از معاونت‌های وزارت جهاد کشاورزی مسئولیت حفظ، احیاء، توسعه و بهره‌برداری اصولی و پایدار از منابع‌طبیعی تجدیدشونده کشور را بر عهده دارد. اعمال حاکمیت و مدیریت بر اراضی منابع‌طبیعی کشور که از آن به عنوان اراضی ملی و انفال هم یاد می‌شود، مأموریت خطیر و بی‌نظیر این سازمان است.
هدف سازمان منابع‌طبیعی و آبخیزداری کشور، حفظ و حمایت، احیاء، توسعه و بهره‌برداری اصولی از جنگلها، مراتع، اراضی جنگلی، بیشه‌های طبیعی، اراضی مستحدثه ساحلی، حفاظت و حمایت از آب و خاک کشور از طریق مدیریت علمی بر حوزه‌های آبخیز و رعایت اصول توسعه پایدار می‌باشد.
گزارش جنگل ها :
تفاوت زياد دو عرض جغرافيايي شمال و جنوب كشور و وجود دشت‌ها، ارتفاعات و اقليم‌هاي متفاوت سيماي بسيار متنوعي به سرزمين پهناور ايران بخشيده به گونه‌اي كه نواحي رويشي و گونه‌هاي گياهي بسيار زيادي در آن مستقر شده‌اند. جنگلهای 5 ناحیه رویشی ایران به اختصار در ذيل معرفي شده‌است.
جنگلهای هيركاني يا خزري:
جنگلهای ناحیه رویشی هيركاني همچون نوار سبزي، حاشيه جنوبي درياي خزر و نيمرخ شمالي رشته كوه البرز را مي‌پوشاند. مساحت جنگلهای اين منطقه از آستارا در استان گیلان تا گليداغي در استان گلستان گسترش دارد. اين منطقه اکولوژیکی به خاطر حاصلخيزي خاك، تغييرات دما و بارندگي‌هاي متعدد، گونه‌هاي گياهي زيادي را در خود جاي داده به نحويكه بيش از 80 گونه درختي پهن برگ، 4 گونه
سوزنی برگ و 50 گونه درختچه‌اي تاكنون در آن شناسائي شده كه گيلاس وحشي، آزاد، ملج، راش، ممرز، بلوط، افرا، توسکا، بادام كوهي، سرخدار، نمدار، بلندمازو، افرا، شمشاد، سپید پلت، شاه بلوط، زربین، انجیلی، لرک، زبان گنجشک، لیلکی، شب خسب، نارون و . . . . از گونه‌های مهم آن هستند. جنگل‌هاي اين منطقه به صورت نسلي دست‌نخورده و سالم، كمربندي از درختان خزان‌كننده دوران سوم زمين‌شناسي را تشكيل مي‌دهند. اين جنگلها كه از آن به نام‌هاي جنگل‌هاي مرطوب و يا خزري ياد مي‌شود داراي ارزش‌هاي زيست‌محيطي و اقتصادي بالايي مي‌باشد كه در زمره ميراث طبيعي جهاني محسوب مي گردد. شکل تخریب جنگلهای مازندران در مسیر جاده منتهی به هتا هالیدی پارک
جنگلهای ﻧﺎﺣﯿﻪ روﯾﺸﯽ زاﮔﺮس:
ﺟﻨﮕﻞﻫﺎی زاﮔﺮس ﺑﺎ ﻣﺴﺎﺣﺖ ﺗﻘﺮﯾﺒﯽ 6 ﻣﯿﻠﯿﻮن ﻫﮑﺘﺎر ﺑﺎ ﭘﻮﺷﺶ ﻗﺮار دادن 11 اﺳﺘﺎن ﮐﺸﻮر، 42 درﺻﺪ ﺟﻨﮕﻞﻫﺎي ﮐﺸﻮر را ﺑﻪ ﺧﻮد اﺧﺘﺼﺎص داده و ﻧﻘﺶ ﺑﺴﺰاﯾﯽ در ﭼﺮﺧﻪ اﻗﺘﺼﺎد ﮐﺸﻮر دارد. ﺟﻨﮕﻞﻫﺎي زاﮔﺮس ﺿﻤﻦ ﺑﻬﺒﻮد ﮐﯿﻔﯿﺖ اﻗﻠﯿﻤﯽ، ﺑﯿﺸﺘﺮﯾﻦ ﺗﺄﺛﯿﺮ را در ﺗﺄﻣﯿﻦ آب، ﺗﻌﺪﯾﻞ آب و ﻫﻮا و ﺗﻌﺎدل اﻗﺘﺼﺎدي و اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ دارد. اﺳﺘﺎنﻫﺎي ﺗﺤﺖ ﭘﻮﺷﺶ ﺟﻨﮕﻞﻫﺎي زاﮔﺮس ﻋﺒﺎرﺗﻨﺪ از: آذرﺑﺎﯾﺠﺎنﻏﺮﺑﯽ، ﮐﺮدﺳﺘﺎن، ﮐﺮﻣﺎﻧﺸﺎه، اﯾﻼم، ﻟﺮﺳﺘﺎن، ﺧﻮزﺳﺘﺎن، اﺻﻔﻬﺎن، ﭼﻬﺎرﻣﺤﺎل و ﺑﺨﺘﯿﺎري، ﮐﻬﮕﯿﻠﻮﯾﻪ و ﺑﻮﯾﺮاﺣﻤﺪ، ﻓﺎرس و همدان ﻣﯽﺑﺎﺷﻨﺪ. شکل تخریبهایسال1403بانه انجمن پاژین 
اﮔﺮ ﭼﻪ جنگلهای زاﮔﺮس ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺗﺤﺖ ﻋﻨﻮان جنگلهای ﺑﻠﻮط ﻏﺮب ﻣﻌﺮوف ﻫﺴﺘﻨﺪ. در اﯾﻦ جنگلها ﺗﺎﮐﻨﻮن ﺑﺎﻟﻎ ﺑﺮ 180 ﮔﻮﻧﻪ درﺧﺘﯽ و درﺧﺘﭽﻪاي ﺷﻨﺎﺳﺎﺋﯽ ﺷﺪه اﺳﺖ ﮐﻪ ﺧﻮد ﻧﻤﺎﯾﺎﻧﮕﺮ ارزش ژﻧﺘﯿﮑﯽ اﯾﻦ ﺟﻨﮕﻞﻫﺎﺳﺖ. ﺑﺮ اﺳﺎس ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﻋﻠﻤﯽ اﻧﺠﺎمﺷﺪه ﺑﯿﺶ از 90 درﺻﺪ جنگلهای اﯾﻦ ﻣﻨﻄﻘﻪ داراي ﻓﺮم روﯾﺸﯽ ﺷﺎﺧﻪ زاد و داﻧﻪ و ﺷﺎﺧﻪ زاد اﺳﺖ و آن ﻗﺴﻤﺖ از جنگلهای زاﮔﺮس ﮐﻪ داراي ﺳﺎﺧﺘﺎر داﻧﻪزاد اﺳﺖ ﻋﻤﻮﻣﺎ ﻣﯿﺎﻧﺴﺎل ﺗﺎ ﮐﻬﻦ ﺳﺎل و در ﻣﻌﺮض ﺧﻄﺮ ﭘﻮﺳﯿﺪﮔﯽ و ﺑﺎد اﻓﺘﺎدﮔﯽ ﻗﺮار دارﻧﺪ. ﺗﻮدهﻫﺎي ﺟﻨﮕﻠﯽ ﺷﺎﺧﻪ زاد ﻫﻢ ﺑﻌﻀﺎً ﮐﻢ ارﺗﻔﺎع، ﭼﻨﮕﺎﻟﯽ ﺷﮑﻞ و ﻓﺎﻗﺪ ﺗﻮان زادآوري و ﺗﻮﻟﯿﺪ ﺑﺬر ﻻزم ﻫﺴﺘﻨﺪ. ﻣﺴﺎﺣﺖ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻬﯽ از ﺳﻄﺢ جنگلهای روﯾﺸﮕﺎه زاﮔﺮس از اﻧﺒﻮﻫﯽ ﮐﻤﺘﺮ از 25 درﺻﺪ ﺑﺮﺧﻮردارﻧﺪ. اﻣﺎ ﻋﻠﯿﺮﻏﻢ اﯾﻦ ﻣﯿﺰان اﻧﺒﻮﻫﯽ ﻧﻘﺶ اﯾﻦ جنگلها در ﺗﻨﻈﯿﻢ آب و ﮐﺎﻫﺶ ﻓﺮﺳﺎﯾﺶ ﺧﺎك ﻏﯿﺮ ﻗﺎﺑﻞ اﻧﮑﺎر اﺳﺖ. در ﺑﻌﻀﯽ از ﻧﻘﺎط جنگلهای زاﮔﺮس ﺗﺎج ﺑﺮي و ﻗﻄﻊ ﺳﺮﺷﺎﺧﻪ ﻫﺎ ﺑﺮاي ﺗﻌﻠﯿﻒ دام اداﻣﻪ دارد و ﭼﺮاي ﻣﻔﺮط و ﮐﻨﺘﺮل ﻧﺸﺪه و ﮐﻮﺑﯿﺪﮔﯽ ﺧﺎك ﻣﺎﻧﻊ ﺗﺠﺪﯾﺪ ﺣﯿﺎت و ﭘﺎﯾﺪاري ﺟﻨﮕﻞ ﮔﺮدﯾﺪه اﺳﺖ. وﺟﻮد زراﻋﺖ دﯾﻢ در اﻏﻠﺐ اراﺿﯽ ﺟﻨﮕﻠﯽ و آﺗﺶﺳﻮزي ﻋﻤﺪي و ﻏﯿﺮﻋﻤﺪي در جنگلهای ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺳﺒﺐ ﮔﺮدﯾﺪه ﺗﺎ ﻫﻤﻮاره اﯾﻦ جنگلها ﺗﺤﺖ ﻓﺸﺎر ﻗﺮار داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ. در سال‌های اﺧﯿﺮ تغییرات اﻗﻠﯿﻤﯽ، ﺑﺮوز ﺧﺸﮑﺴﺎﻟﯽ ﭘﯿﺎﭘﯽ و ﻫﺠﻮم رﯾﺰﮔﺮدﻫﺎ و ﺑﻪ دﻧﺒﺎل آن ﺷﯿﻮع و ﻃﻐﯿﺎن آﻓﺎت و ﺑﯿﻤﺎريﻫﺎي ﺟﻨﮕﻠﯽ در ﺳﻄﻮح وﺳﯿﻊ ﻓﺸﺎر ﺑﺮ اﯾﻦ روﯾﺸﮕﺎه ﺟﻨﮕﻠﯽ را ﭼﻨﺪﯾﻦ ﺑﺮاﺑﺮ ﮐﺮده اﺳﺖ، اﯾﻦ جنگلها که ﺗﻘﺮﯾﺒﺎً در اﻣﺘﺪاد رﺷﺘﻪ ﮐﻮه زاﮔﺮس ﻗﺮار داﺷﺘﻪ، یک چهارم وﺳﻌﺖ اﯾﺮان را ﭘﻮﺷﺶ ﻣﯽدﻫﺪ و در ﺑﺮﺧﯽ ﺗﻘﺴﯿﻢبندی‌ها اﯾﻦ جنگلها را ﺑﻪ ﺳﻪ دﺳﺘﻪ ﺗﻘﺴﯿﻢ ﻣﯽکنند: 1. زاﮔﺮس ﺷﻤﺎﻟﯽ 2. زاﮔﺮس ﻣﯿﺎﻧﯽ 3. زاﮔﺮس ﺟﻨﻮﺑﯽ. ﮔﻮﻧﻪﻫﺎي اﺻﻠﯽ اﯾﻦ جنگلها ﺷﺎﻣﻞ ﺑﻠﻮط، ﺑﻨﻪ، ﺑﻬﻤﺮاه ﮐﯿﮑﻢ و ﺑﺎدام می‌باشند.
جنگلهای ﻧﺎﺣﯿﻪ روﯾﺸﯽ ارﺳﺒﺎران:
جنگلهای اﯾﻦ ﻧﺎﺣﯿﻪ در ﺗﻘﺴﯿﻤﺎت اوﻟﯿﻪ جنگلهای اﯾﺮان ﺑﻪ دﻟﯿﻞ ﺷﺒﺎﻫﺖ ﺑﺎ ﻧﺎﺣﯿﻪ روﯾﺸـﯽ ﻫﯿﺮﮐـﺎﻧﯽ در ردﯾـﻒ ﻫﻤـﯿﻦ ﻧﺎﺣﯿﻪ ﻃﺒﻘﻪ ﺑﻨﺪي ﺷﺪه ﺑﻮد، وﻟﯽ ﺑﻪ ﭘﯿﺸﻨﻬﺎد دﮐﺘﺮ ﮐﺮﯾﻢ ﺟﻮاﻧﺸﯿﺮ اﺳﺘﺎد ﻓﻘﯿﺪ داﻧﺸﮑﺪه ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻃﺒﯿﻌﯽ داﻧﺸﮕﺎه ﺗﻬﺮان ﺑﻨﺎ ﺑﻪ دﻻﯾﻠﯽ از ﺟﻤﻠﻪ اﺧﺘﻼف در ﺗﺮﮐﯿﺐ ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎي ﮔﯿﺎﻫﯽ از ﻧﺎﺣﯿﻪ روﯾﺸﯽ ﻫﯿﺮﮐﺎﻧﯽ ﺟﺪا و ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻧﺎﺣﯿﻪ اي ﻣﺴـﺘﻘﻞ ﺗﻘﺴـﯿﻢ ﺑﻨـﺪي ﺷـﺪه اﺳﺖ. ﻣﺘﻮﺳﻂ ﺑﺎرﻧﺪﮔﯽ ﺳﺎﻟﯿﺎﻧﻪ از 300-500 ﻣﯿﻠﯿﻤﺘﺮ ﻣﺘﻐﯿﺮ ﺑﻮده وﻟﯽ ﺗﻌﺪاد زﯾﺎد روزﻫﺎي ﻣﻪ ﺧﯿـﺰ ﻧﻘـﺶ ﻋﻤـﺪه اي در اﻓـﺰاﯾﺶ ﺣﺠﻢ آب و ﭘﻮﺷﺶ ﮔﯿﺎﻫﯽ داﺷﺘﻪ و ﻣﻮﺟﺐ ﺷﮑﻞﮔﯿﺮي جنگلهای ﻧﯿﻤﻪ ﻣﺮﻃﻮب ﺷﺪه ﮐﻪ از ﺗﻨﻮع زﯾﺴﺘﯽ زﯾﺎدي ﺑﺮﺧﻮردار اﺳﺖ، اﮔﺮ ﭼﻪ در اﯾﻦ ﻧﺎﺣﯿﻪ ﺗﻌﺪاد زﯾﺎدي از ﮔﻮﻧﻪﻫﺎي ﺟﻨﮕﻠﯽ، ﺑﺎ ﻧﺎﺣﯿﻪ روﯾﺸﯽ، ﻫﯿﺮﮐﺎﻧﯽ وﺟﻪ اﺷﺘﺮاك دارد وﻟﯽ ﻓﺎﻗﺪ ﮔﻮﻧﻪﻫﺎي ﭼـﻮﺑﯽ از ﻗﺒﯿﻞ راش، ﺗﻮﺳﮑﺎ، اﻧﺠﯿﻠﯽ، ﺳﻔﯿﺪ ﭘﻠﺖ و… ﮐﻪ از ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻣﻬﻢ روﯾﺸﯽ ﻧﺎﺣﯿﻪ ي ﺧﺰري اﺳﺖ، ﺑﻮده اﺳﺖ. جنگلهای ﻣﺬﮐﻮر از ﺗﻨﻮع ﮔﻮﻧﻪﻫﺎي ﮔﯿﺎﻫﯽ ﻓﺮاواﻧﯽ ﺑﺮﺧﻮردار اﺳﺖ. ﺗﺎﮐﻨﻮن ﺑﺎﻟﻎ ﺑﺮ ﯾﮑﺼﺪ ﮔﻮﻧﻪ درﺧﺘـﯽ و درﺧﺘﭽـﻪاي در اﯾﻦ ﻧﺎﺣﯿﻪ ﺷﻨﺎﺳﺎﺋﯽ ﺷﺪه اﺳﺖ. ﺑﺮﺧﯽ از ﮔﻮﻧﻪﻫﺎي آن ﻣﺎﻧﻨﺪ درﺧﺖ ﺑﻠـﻮط ﺳـﻔﯿﺪ و ﺳـﯿﺎه اﻧﺤﺼـﺎري ﺑـﻮده و ﺑـﻮم زاد ﻧﺎﺣﯿـﻪ ارﺳﺒﺎران ﻫﺴﺘﻨﺪ. ﻋﻤﺪهﺗﺮﯾﻦ ﮔﻮﻧﻪﻫﺎي درﺧﺘﯽ و درﺧﺘﭽﻪاي اﯾﻦ ﻧﺎﺣﯿﻪ ﻋﺒﺎرﺗﻨﺪ از: اوري ﯾﺎ ﺳـﯿﺎه ﺑﻠـﻮط، ﺳـﻔﯿﺪ ﺑﻠـﻮط، ﻣﻤـﺮز (اوﻻس)، ﮐﭽﻒ، اﻧﻮاع اﻓﺮا، ﮔﯿﻼس وﺣﺸﯽ، زﺑﺎن ﮔﻨﺠﺸﮏ، ﻣﻠﭻ، ﻧﺎرون، ﺳﺮﺧﺪار، ﺑﺎراﻧﮏ، اﻧﻮع ﺳﺮو ﮐﻮﻫﯽ، ﻓﻨـﺪق، ازﮔﯿـﻞ، ذﻏـﺎل اﺧﺘﻪ و . . .. ﻋﻤﺪه ﺗﺮﯾﻦ ﺗﯿﭗﻫﺎي ﮔﻮﻧﻪﻫﺎي ﺟﻨﮕﻠﯽ ﻋﺒﺎرﺗﻨﺪ از ﺑﻠﻮط و ﻣﻤﺮز، اﯾﻦ جنگلها از ﺗﺮاﮐﻢ زﯾﺎدي ﺑﺮﺧﻮردارﻧﺪ و ﻣﯿﺰان ﺗـﺎج ﭘﻮﺷﺶ ﺗﻮدهﻫﺎي ﺟﻨﮕﻠﯽ آﻧﻬﺎ ﺑﻪ ﺻﺪدرﺻﺪ ﻧﯿﺰ ﻣﯽرﺳﺪ. ارﺗﻔﺎع درﺧﺘﺎن در ﺑﺮﺧﯽ ﮔﻮﻧﻪ ﻫـﺎ 20 ﻣﺘـﺮ اﺳـﺖ. ﺑﺮ اﺳـﺎس ﻣﻄﺎﻟﻌـﺎت اﻧﺠﺎم ﺷﺪه ﻣﯿﺰان ﻣﻮﺟﻮدي ﭼﻮب اﯾﻦ جنگلها ﺗﺎ 17 ﻣﺘﺮﻣﮑﻌﺐ در ﻫﮑﺘﺎر را ﻧﺸﺎن ﻣـﯽدﻫـﺪ. اﯾـﻦ ﻧﺎﺣﯿـﻪ از ﻧﻈـﺮ ﺗﻨـﻮع زﯾﺴـﺘﯽ ﺟﺎﻧﻮري ﻧﯿﺰ ﻏﻨﯽ ﺑﻮده و در اﯾﻦ زﻣﯿﻨﻪ ﻧﯿﺰ داراي ﮔﻮﻧﻪ اﻧﺤﺼﺎري ﺳﯿﺎه ﺧـﺮوس ﻣـﯽ ﺑﺎﺷـﺪ، جنگلهای ارﺳـﺒﺎران ﺟـﺰء ﯾﮑـﯽ از 9 ذﺧﯿﺮهﮔﺎه ﺑﯿﻮﺳﻔﺮ (ﺟﻬﺎﻧﯽ) در ﮐﺸﻮر اﺳﺖ.
جنگلهای ﻧﺎﺣﯿﻪ روﯾﺸﯽ اﯾﺮاﻧﯽ ﺗﻮراﻧﯽ :
جنگلهای ﻧﺎﺣﯿﻪ روﯾﺸﯽ اﯾﺮان ﺗﻮراﻧﯽ در 14 اﺳﺘﺎن ﮐﺸﻮر ﭘﺮاﮐﻨﺪه اﺳﺖ. اﯾﻦ استان‌ها اﮐﺜﺮاً در ﻣﻨـﺎﻃﻖ ﻣﺮﮐـﺰي و ﺷـﺮق ﮐﺸﻮر ﻗﺮار دارﻧﺪ و جنگلهای اﯾﻦ ﻣﻨﺎﻃﻖ اﮐﺜﺮاً در ﮔﺬﺷﺘﻪ در اﺛﺮ اﺳﺘﻔﺎده بی‌رویه ﮐﺎﻣﻼً ﻣﺨﺮوﺑﻪ ﺷﺪهاﻧﺪ. ﺑﻄـﻮري ﮐـﻪ ﺑـﯿﺶ از 84 درﺻﺪ اﯾﻦ جنگلها از اﻧﺒﻮﻫﯽ ﮐﻤﺘﺮ از 25 درﺻﺪ ﺑﺮﺧﻮردارﻧﺪ و جنگلهای ﻧﺴﺒﺘﺎً اﻧﺒﻮه آﻧﻬﺎ ﮐﻤﺘﺮ از 2 درﺻﺪ ﮐﻞ ﺳﻄﺢ را ﺷﺎﻣﻞ ﻣﯽ ﮔﺮدد. ﻣﺘﺄﺳﻔﺎﻧﻪ ﺗﻮان اﮐﻮﻟﻮژﯾﮏ در اﯾﻦ ﺟﻨﮕﻞ ﻫﻢ ﺑﻪ دﻻﯾﻞ ﺗﻐﯿﯿﺮات اﻗﻠﯿﻤﯽ و ﻫﻢ ﻓﺮﺳﺎﯾﺶ ﺷﺪﯾﺪ ﺧﺎك ﺑـﻪ ﮐﻤﺘـﺮ از 25 درﺻـﺪ ﮐﺎﻫﺶ ﯾﺎﻓﺘﻪ اﺳﺖ. ﺑﺮﺧﯽ از ﮔﻮﻧﻪﻫﺎي ﻣﻬﻢ ﺟﻨﮕﻠﯽ در اﯾﻦ ﻧﺎﺣﯿﻪ ﻋﺒﺎرﺗﻨﺪ از ﺑﻨﻪ، ﺑﺎدام، ارس (ﺳﺮو ﮐﻮﻫﯽ) ، ﺗـﺎغ و …. همچنین در 14 اﺳـﺘﺎن ﮐﺸـﻮر ﮐـﻪ ﻋﻤﺪﺗﺎً در ﻣﻨﻄﻘﻪ ﻣﺮﮐﺰي و ﺷﺮق ﮐﺸﻮر ﻗﺮار دارﻧﺪ و اﻧﺒﻮﻫﯽ آن ﮐﻤﺘﺮ از 25 درﺻﺪ اﺳﺖ، ﺑﻪ ﻟﺤﺎظ ﺳﺎﺧﺘﺎر ﻓﯿﺘﻮﺳﻮﺳـﯿﻮﻟﻮژي در اﯾﻦ جنگلها، ﺟﻮاﻣﻊ جنگلهای اﺳﺘﭙﯽ ارس و اﺳﺘﭙﯽ ﺑﻨﻪ – ﺑﺎدام روﯾﺶ دارد.
جنگلهای ﻧﺎﺣﯿﻪ روﯾﺸﯽ ﺧﻠﯿﺞ ﻋﻤﺎﻧﯽ (ﺟﻨﻮب):
اﯾﻦ جنگلها، ﺑﺎ ﮔﻮﻧﻪﻫﺎي اﺻﻠﯽ ﮐﻬﻮر، اﻧﻮاع آﮐﺎﺳﯿﺎ و . . .، از ﻗﺼﺮﺷﯿﺮﯾﻦ در ﻏﺮب ﮐﺸﻮر ﺷﺮوع ﺷﺪه، ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﺟﻨﻮب از استان‌های ﺧﻮزﺳﺘﺎن، ﻫﺮﻣﺰﮔﺎن و ﺑﻮﺷﻬﺮ ﻋﺒﻮر ﮐﺮده ﺑﻪ ﻣﺮز ﭘﺎﮐﺴﺘﺎن ﻣﻨﺘﻬﯽ ﻣﯽﺷـﻮد. این ناحیه دو ﻗﻠﻤـﺮو ﺧﻠﯿﺠـﯽ و ﻗﻠﻤـﺮو ﻋﻤـﺎﻧﯽ دارد؛ ﻗﻠﻤـﺮو ﺧﻠﯿﺠﯽ ﺳﻤﺖ اﺳﺘﺎن ﺑﻮﺷﻬﺮ و ﮔﻮﻧﻪﻫﺎي ﺷﺎﺧﺺ آن ﺑﯿﺸﺘﺮ ﮐﻨﺎر اﺳﺖ و ﻗﻠﻤﺮو ﻋﻤﺎﻧﯽ ﺑﺎ درﺟﻪ ﺣﺮارت ﺑﺎﻻﺗﺮ و ﺑﺎرﻧـﺪﮔﯽ ﮐﻤﺘـﺮ از ﺣﯿﺚ ﭘﻮﺷﺶ ﮔﯿﺎﻫﯽ ﻏﻨﯽﺗﺮ از ﺧﻠﯿﺠﯽ و ﻋﻤﺪﺗﺎً ﮐﻬﻮر اﯾﺮاﻧﯽ اﻧﻮاع آﮐﺎﺳﯿﺎ وﺣﺸﯽ و در ﻗﺴﻤﺖ ﺷﺮﻗﯽ اﯾـﻦ ﻗﻠﻤـﺮو ﻧﺨـﻞ ﭘﺎﮐﻮﺗـﺎه (داز) را ﺷﺎﻫﺪ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ. اﯾﻦ جنگلها را جنگلهای ﺷﺒﻪ ﺳﺎوان ﻫﻢ ﻣﯽﻧﺎﻣﻨﺪ.
جنگلهای ﻣﺎﻧﺪاﺑﯽ :
همچنین در ﺑﺨﺸﯽ از اﯾﻦ ﻧﺎﺣﯿﻪ، جنگلهای ﻣﺎﻧﺪاﺑﯽ (ﻣﺎﻧﮕﺮو) وﺟﻮد دارد ﮐﻪ از ﺑﻨﺪر ﻋﺴـﻠﻮﯾﻪ ﺗﺎ ﮔﻮاﺗﺮ اﻧﺘﺸﺎر دارند. ﮔﻮﻧﻪﻫﺎي ﺷﺎﺧﺺ این جنگلها ﺣﺮا و ﭼﻨﺪل ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ. اﯾﻦ جنگلها در ﺷﺮاﯾﻄﯽ ﮐﻪ ﺗﻐﯿﯿـﺮات ﻓﺼـﻠﯽ درﺟـﻪ ﺣـﺮارت از ده درﺟـﻪ ﺑـﺎﻻﺗﺮ ﻧﺒﺎﺷﺪ و ﺣﺪاﻗﻞ ﺳﺮدﺗﺮﯾﻦ ﻣﺎه ﺳﺎل ﺑﯿﺶ از ده درﺟﻪ ﺳﺎﻧﺘﯿﮕﺮاد ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ ﺑﻬﺘﺮﯾﻦ ﺷﺮاﯾﻂ رﺷﺪ و ﺗﻮﺳﻌﻪ را دارند.
نقدی برگزارش جنگل ها :
سئوال اول – اولین خواسته هر خواننده این گزارش ان است که بداند سطح جنگلهای کشور در مهمترین مناطق رویشی مختلف ،چند هکتار است؟ متاسفانه بجز سطح جنگلهای زاگرس که 6 میلیون هکتار نامبرده شده ، سایر مناطق رویشی فاقد مساحت لازم هستند؟
سئوال دوم – آمار و ارقام انتشار یافته از سطح جنگلهای کشور دارای مغایرتهای فراوانی است، متاسفانه همین ارقام انتشار یافته باعث سر در گمی و پیچیدگی موضوع گردیده است ؟
عده ای کل سطح جنگلهای ایران را در محد.ده 3 تا 5 میلیون هکتار
( گزارش ماهواره ای توسط اقای معتق در همین وبسایت ) ، عده ای 6 میلیون هکتار ، و سایر ارقام 12 تا 14 میلیون هکتار و نهایتا سازمان منابع طبیعی و ابخیزداری کشور در جدول مساحت عرصه های منابع طبیعی به تفکیک کیفیت ، مساحت اراضی جنگلی و بیشه زارهای کشور را بیش از 17 و نیم میلیون ( 17649890 ) هکتار اعلام کرده اند ؟
سئوال سوم – ایا جنگلهای هیرکانی (خزری) یا جنگلهای مانگرو جزو اراضی جنگلی و بیشه زار هستند؟ چرا نباید سطح جنگلهای کشور را طوری بیان گردند؟ که همه جنبه های لازم مانند جنگلهای هیرکانی ، جنگلهای زاگرس ، بعد اراضی جنگلی و نهایتا بیشه زارها را با مشخصات کمی و کیفی انها ، برابر تعاریف جهانی ان را داشته باشد؟
سئوال چهارم – واقعیت انست که سطح جنگلهای کشور برابر امارهای رسمی سازمان منابع طبیعی و ابخیزداری کشور نیست؟ و به شدت کاهش و به احتمال فراوان مساحت جنگل ها با تاج پوشش بالای 10 درصد به کمتر از 6 تا 7 میلیون هکتار رسیده است؟
سئوال پنجم- با توجه به اهداف اصلی سازمان جهت حفاظت ، احیا و توسعه این جنگلها باید آمار دقیق مساحت جنگلهای کشور به تناسب طبقه بندیهای تاج پوشش جنگلها و امارهای کمی و کیفی مناسبی برخوردار باشند تا پایه و اساس هر برنامه ریزی، برای آینده جنگلها ی کشور گردند؟ و این تشتت امار نگرانیها را گسترش خواهند داد.
سئوال ششم – کشورما در سازمانهای بین المللی و مجامع جهانی حضور دارند و با نگاهی به وسعت جنگلهای ایران اعداد و ارقام منتشره با منابع داخل کشور متفاوت است؟ طبق تعاریف جهانی جنگل و الزامات جهانی ان جنگل به عرصه هایی گفته می شوند که تاج پوشش بالای ده صد دارند ؟ بنابراین سطح جنگلهای کشورما با سطوح جهانی همخوانی ندارند.؟ و همین عدم هم خوانی باورها و اعتمادها را تغییر خواهند داد؟
امید انست متولیان تولید کننده امارهای ذکر شده تلاش نمایند برابر الزامات جهانی رفتار نمایند و کمبود های این گزارش را برابر اطلاعات کمی و کیفی مناسب مرتفع نمایند ، زیرا محدوده گسترده ای از جنگلهای ایران توسط شرکت های خصوصی مطالعه و از جمع بندی نهایی ان اطلاعات و اطلاعات ماهواره ای مختلفی که تا کنون تولید شده یا خواهند شد ، از یک روند متعادل و متناسبی برخوردار گردند.