برخی از رازهای شگفت انگیز طبیعت
از
محمد فتاحی
مهرماه 1403
مقدمه:
طبیعت را می توان این چنین تعریف کرد، جهان فیزیکی و هر چیزی که در آن قرار دارند.مانند گیاهان، حیوانات، کوه ها، اقیانوس ها، ستاره ها و غیره که هنوز بخشهای عظیمی از آن توسط انسانها شناخته نشده است (هر آنچه دراطراف خودمی بینیم ).
در این طبیعت حیوانات و انسانها به عنوان تنها موجوداتی که از زمان پا گذاشتن بر این کره خاکی جهت تامین مایحتاج زندگی سعی کرده اند از مواهب طبیعی آن استفاده نمایند. عمر انسان به نسبت عمر طبیعت بسیار بسیار ناچیز است اما در همین مدت زمانی که بر روی کره زمین حضور داشته ، سبب تغییرات گسترده ای در ابعاد اجتماعی ، اقتصادی و سیاسی بر روی کره زمین گردیده است.
ادامه شرایط موجود باعث تغییرات ناهمگنی بر روی کره زمین گشته واگر این روند با همین شتاب ادامه یابد، آینده کره زمین وحتی منظومه شمسی را دچار مخاطرات جدی نمایند.
اگر به درازای عمر انسان بنگریم چند هزارسال طول کشید تا انسان سلطه خود را بر همه منابع کره زمین به گستراند. تا اواسط قرن نوزدهم که رابطه جمعیت های انسانی به نسبت منابع موجود کم بودند ، برداشتها و تخریبها چندان ملموس نبودند، اما با افزایش جمعیتهای انسانی و دامی در طی سده های اخیرطبیعت از حالت نرمال خارج گردیده است. آثار تخریب در جنگلها ، مراتع ، سواحل دریاها و رودخانه ها وتولیدات غالب منابع آبی کاهش …، توسعه اراضی مزروعی ، باغی ، هجوم صاحبان قدرت و سرمایه به مناطق جنگلی خوش آب و هوا و گسترش ویلا نشینی ،توسعه بی رویه شهرها و حاشیه نشینی ، توسعه صنایع دست دوم و آلوده کننده ، در مناطق خشک و کم آب … باعث برداشت های بی رویه از منابع آبهای سطحی و زیر زمینی ، حذف آیش وبرداشت محصولات متنوع در طی یکسال …. با همه عوامل وابسته به آن منجربه تخریب منابع خاکی و کاهش حاصلخیزی خاکها و آلودگیهای آنها به خاطر استفاده بی رویه از کود و سم فراوان غیر مجاز گردیده است.
استفاده فراوان از سوخت های فسیلی و ماشین الات کهنه و از رده خارج شده منجر به گسترش آلودگیهای فراوان کلانشهرها و شهرهای کوچکتر گردیده است ، به دنبال آن با تغییرات نا بجا در بعضی عرصه ها ، تالابها و مناطق مشابه با خشک کردن آنها، گسترش ریزگردها آغازو از چند هفته در سالهای ابتدایی هم اکنون حداقل به یک سوم روزهای سال گسترش یافته است. نهایتا ماحصل بهره برداریهای غیر مجاز باعث ایجاد بحران پشت بحرانهای قبلی گردیده است .
متاسفانه سیستم مدیریت چه در ابعاد کلان و میانی با ضعفهای فراوان در طی چند دهه اخیر ، قادر به ترمیم خرابیهای بارآمده ، نشده اند و بحرانها تشدید شده اند.
ماحصل برداشت های غیر مجاز و مدیریت غیر اصلح و نا آگاه منابع زیستی کشور را با مخاطرات جدی مواجه ساخته و خارج شدن از این شرایط هم دشوار ،هم پرهزینه و در بسیاری از موارد به سده ها برنامه ریزی مدون با امکانات مالی و نیروی انسانی ماهرو خلاق نیاز دارند.
در ابعاد جهانی هم به ویژه در کشورهای توسعه یافته و نیافته، تخریب منابع و برداشتهای غیر مجاز شکل گرفته است. با این اختلاف که در کشورهای توسعه یافته ، متخصصین و دانشمندانی که با اینگونه پیامدها مواجه شده بودند ، با آغازمونیتورینگها یا پایش های قاره ای و گاها جهانی بارها و بارها اعلام که روند فعلی یعنی تخریب منابع زیستی ، یعنی آلودگیهای بیشتر ، کاهش تولیدات ، و نهایتا تخریب ساختارهای اجتماعی ، اقتصادی و سیاسی خواهد گردید. بنابراین با برگذاری کنوانسیونهای منطقه ای و جهانی هشدارها را جدی تر شدند و راه حلهای مناسب را به مدد دانش و تکنولوژیهای برتر دنبال نمودند. اما در کشورهای توسعه نیافته روند تخریب به خاطر کمبود منابع مالی و دارا نبودن تکنولوژهای مناسب و نیروهای انسانی ماهر و اعتبارات مناسب،همچنان ادامه دارد.
ما با کمک ازدیدگاه متخصصین می کوشیم برخی از مهمترین رازهای طبیعت را یادآوری نماییم تا همگان هوشیار باشند ، برای رسیدن به امیالهای ناخواسته، فقط و فقط دنبال بهره وریهای بی رویه از طبیعت نباشند و رازهای مهم آنرا، ملکه ذهن خود قرا دهند. زیرا طبیعت بهترین و تنها منبع لایزالی است که می تواند بخش های فراوانی از نیارهای ما را با بهره برداری بهینه مرتفع نمایند.
برخی از مهمترین رازهای طبیعت عبارتند از :
- تقلید از اصول خود تجدیدی وخود تنطیمی
در اکوسیستمهای نرمال و طبیعی نظیر جنگلهای زاگرس ایران در سده های گذشته به عنوان یک اکوسیستم طبیعی ،از زمان شکل گیری آن 5500 سال (پایان نامه فوق لیسانس 1355 ) می گذرد و در طی زمانهای مختلف به مرحله کلیماکس یا اوج تحولات طبیعی رسیده است .
این اکوسیستم تا زمانی که جمعیت انسانی و دامی در حداقل بودند ، علی رغم بهره برداریهای فراوان ( تحلیلی بر.. ) ، تا اواخر قرن نوردهم قادر بودند، دو اصل خود تجدیدی ( زاداوری و تجدید حیات از طبقات قطری کمتر از 5 سانتیمتر تا درختان کهنسال و تنومند به شکل یک توده سالم در کنار باقی بمانند. ) و خود تنظیمی ( اگر به خاطر بهره برداریها ، اتش سوزیها، تخریب به خاطر جنگهای پی در پی دچار خسارات فراوانی شده بودند، اما توانسته بودند بطور طبیعی برآفات و بیماریها فایق آیند و پیوستگی عرصه ها را حفظ نمایند .) پویا باقی بمانند.
اما از اواخر قرن نوزدهم به بعد تا کنون به دلایل متنوع مانند فزونی جمعیت های انسانی و دامی ، برداشت های سنتی ، تامین سوخت و استفاده های فراوان در توسعه زیرساختها ، تخریب جنگلها …. نه تنهاشاهد گسستگی سطح جنگلها و اکوسیستمهای آن شده ، بلکه با بهره برداریهای شدید و بی رویه ،چه به لحاظ کمی و کیفی ، دچار آفات و بیماریهای متنوع گردیده ، زادآوری به حداقل و بذور تولیدی قدرت رویش در مقابل تنشهای محیطی را از دست داده اند . تا جاییکه غالب جنگلها به شاخه زاد ، بدون زادآوری و غالبا میانسال تا کهنسال دیده می شوند.
طبیعی است بخاطر فقر اقتصادی واجتماعی ساکنان ، این روند نزولی همجنان ادامه و نهایتا تمامی تولیدات ان نظیرتولید 40 درصد آب کشور ، حفاظت از خاک ، تولید فراورده های دامی و حتی تولیدات کشاورزی، تخریب زیر ساختهای ملی رانه تنها کاهش خواهند داد بلکه بحران مهاجرت وهجوم به سایر نقاط را تشدید و شرایط بدتر و بدتر خواهد گردید. طبیعی است کنترل این بحرانها غیر مقدور خواهد گردید.
در نتیجه دو اصل خود تجدیدی و خود تنظیمی که جزوصفات برتر اکوسیستمهای نرمال بودند از دست خواهند رفت، و این یعنی سقوط دولتها ، یعنی ویرانی سرزمین ، یعنی سرگردانی ساکنان…
شکل شماره 1 سمت راست تصویری از یک جنگل نرمال سوزنی برگ با غالب طبقات قطری و نهالهای متنوع در زیر اشکوب را نشان می دهد. در چنین جنگلهایی اصول خود تجدیدی و خود تنطیمی حاکم است. در شکل شماره 2 تصویر شماتیکی از یک جنگل نرمال با شش نوع اندازه را از نهال تا درختان کهنسال را مشاهده می نمایید .
در شکل شماره 3 سمت راست یک جنگل مخروبه در زاگرس را می بینید . که فقط توده های میانسال و به ندرت کهنسال را می توان در آن دید.
متاسفانه بخش فراوانی از جنگلهای مخروبه زاگرس در طی کمتر از یک قرن به ویژه جند دهه اخیر ، نیمی از مراحل شش گانه بالا را از دست داده اند . همزمان با کاهش کمی و کیفی آنها غالب جانوران ساکن در این جنگلها نابودشده و از گونه ها کلیدی و اصلی آنها به شدت کاسته شده و اکوسیستمهای موجود فروریخته اند . چون درچنین جنگلهایی، طبقات قطری مختلف و نهالهای یک تا 20 ساله را نمی توان دید، یعنی زادآوری و تجدید حیات به صفر رسیده است . چنین جنگلهایی بعد از بین رفتن تعداد اندک درختان نحیف و ضعیف باقی مانده ، دیر یا زود از بین خواهند رفت.
در این فرایند ما تنها با جنگل زدایی مواجه نیستیم ، حیات وحش آنرا که به مراتب ارزنده تر از جنگلها هستند از دست داده ایم .
به عرصه جنگلها ( شکل شماره 3 ) نگاه کنید خاک آنها هم زمان با کاهشهای کمی و کیفی جنگلها فشرده ، فرسوده و در بسیاری از نقاط سنگ مادر آنها عیان شده است و این یعنی تخریب خاک ، تخریب پوشش های گیاهی ، تخریب حیات وحش ، تغییر شرایط آب و هوایی ، بروز و تشدید ریزگردها ، کاهش تولیدات کشاورزی و دامی …..
برای رهایی از این شرایط و دست یابی به شرایط پیشن ناچارخواهیم بود جنگلها را با همان سبک و سیاق جنگلهای طبیعی احیا و بازسازی و اینگونه قطعات را باید، چند دهه مراقبت و نگهداری تا کم کم به سمت و سوی شرایط طبیعی برگردند. اجرای این کار جز با مشارکت فعال جنگلنشینان با دادن امتیازات مالی و تحول در روند دامداری سنتی و دادن امکانات مناسب و متحول کردن مدیریت سازمان جنگلها و مراتع ورفع موانع قانونی امکان پذیر نخواهد بود. همچنانکه شیوه های به کار رفته تا کنون پاسخ نداده است.
2 – صحبت کردن درختان :
جدیدترین مطالعات نشان داده ،درختان با هم صحبت و از نونهالها و نهالهای خود حفاظت می نمایند، هر چند اینگونه فعالیتها را نمی توان با قدم زدن در جنگلها مشاهده کرد ، اما با کمک گرفتن از آخرین تکنولوژیهای برتر دریافته اند که درختان از طریق شبکه پیچیده ای از قارچ ها درزیرخاک با یکدیگر از طریق سیگنالهایی صحبت می کنند ،ریشههایشان را به هم متصل میکنند ،
اخبار و اطلاعات موجود ( کمک به نوه و نتیجه ها مانند نونهالها و نهالها …) و تهدیدها را مانند خشکسالیها یا بیماریها را بهمدیگر انتقال میدهند تا شیوه های مبارزه با آنها را به حداکثر برسانند.
شکل شماره 5 ارسال سیگنالها از درختان مادر و تبادل مواد غذایی و توصیه های لازم برای مراقبت از نونهالها و نهالها از طریق شبکه میکوریزی
شکل شماره 6 بصورت شماتیک تصویری از مراقبت درختان مادر از نونهالها را نشان می دهد.
به قول معروف این تازه ، فقط نوک کوه یخ داخل اقیانوسهاست .مسلما ادامه اینگونه مطالعات ما را با دنیای شگرف و گسترده رازهای طبیعت هوشیارتر خواهند کرد وما ناچاریم مثل گذشته بی محابا از کنار درختان ، درختچه ها ، بوته ها ، گیاهان و حتی موجودات ریز و درشت داخل اکوسیستمها عبور ننماییم ، آنها را اتش نزنیم ، با وسایل نقلیه داخل اینگونه محدوده ها نشویم ، چون درک خواهیم کرد که در زیر پای ما (خاک ) میلیونها میکروارگانیزم درهرسانیمترمربع آن زندگی می کنند تا خاک را متحول و تولیدات انرا افزایش دهند.
اینجاست که به یاد سروده سعدی شاعر نامدار پارسی گوی در کتاب بوستان باب دوم احسان می افتیم :
که شبلی ز خانوت گندم فروش به ده برد انبان گندم به دوش
نگه کرد و موری درآن غله دید که سرگشته هر گوشه ای می دوید
.
.
مروت نباشد که این مور ریش پراکنده گردانم از جای خویش
و بعد می گویند :
چه خوش گفت فردوسی پاک زاد که رحمت برآن تربت پاک باد
مکش مورکی را که روزی کش است که او نیز جان دارد و جان خوش است
و سعدی با ظرافت هرچه تمامتر آنرا چنین نگارش کرده است:
میازار موری که دانه کش است که جان دارد و جان شیرین خوش است.
مزن بر سر ناتوان دست زور که روزی به پایش در افتی چه مور
برای کسب اطلاعات بیشتر به مقاله های:
- کشف شبکه اینترنت درختان
- جنگل سخنگو
- گر درختان می توانستند صحبت کنند
- پیاده روی در جنگل
- زندگی پنهان درختان … در همین سایت مراجعه گردد.
3 – چگونه مورچه ها جوامع گیاهی را شکل می دهند:
مورچه ها اغلب از گونه های کلیدی هستند. تنوع، زیست توده و رفتار آنها عمیقاً روی زیستگاه هایی که در آن زندگی می کنند و جوامع گیاهی و جانوری که در کنار آنها زندگی می کنند تأثیر می گذارد. تونل ها و گالری های پیچیده ای که آنها حفاری می کنند به شل شدن خاک کمک می کند و به رطوبت، مواد مغذی و هوا اجازه می دهد تا به عمق زمین نفوذ کند.
مشارکت با مورچه ها برای بسیاری از موجودات مختلف ( 4 ) حیاتی است و در بعضی شرایط موجبات خسارات فراوان می شوند. . در این پدیده گسترده 11000 گونه گیاهی در سراسر جهان مشارکت دارند . در جنگلهای خزان کننده آمریکای شمالی یک سوم گونه های غیر چوبی برای پراکنده کردن دانه های خود به مورچه ها متکی هستند. از طرفی مورچه ها بخش مهمی از اکوسیستمها بوده و ارزش محافظت را دارا هستند ، زیرا بذر بسیاری از گلهای وحشی جنگلی ( 5) را مانند سوسن قزل آلا ، زنجبیل وحشی و بسیاری از گونه های گیاهی که در لابلای سنگهای غیر قابل دسترس هستند ،شکوفا میگردند. گاهی مورچه ها بعضی دانه ها را تا 70 متر انتقال می دهند.
جوزف پارکر( 7 )در مقاله مورچه ها، چگونه تنوع زیستی را شکل می دهند، ذکر کرده اند که مورچه ها در بین قطبهای زمین، برسایر موجودات زنده تأثیر میگذارند و با اکثر گونههای جانوران ، گیاهان ، قارچ ها و میکربها از طریق تعاملات خود ، روابطی متابولیک تا استثمار را شکل داده یا تسلیم شده اند. یا با تنوع روابط خود نشان میدهند ، مورچهها در بسیاری از زیستگاهها گونههای اصلی یا کلیدی هستند و بهطور مستقیم یا غیرمستقیم از گونههای دیگر گونهها حمایت میکنند. از طرفی( 7 ) مورچهها از طریق فشار اکولوژیکی جمعی خود، بقا را بر گونههایی که در محیطهای زمینی ساکن هستند، تحمیل کرده واغلب پیامدهای مخرب را برجای گذاشته اند.در مطالعاتی که توسط میکائیل رمکی و همکاران ( 6)در کلرادوی امریکا در سال 2020 انجام شده ، نشان می دهند جوامع جانوران خشکی عمدتاً توسط شرایط آب و هوایی وپوشش گیاهی شکل گرفته اند. در ضمن هرچه جنگلها یا توده های گیاهی باز تر و منطقه خشکتر باشد ، جوامع مورچه ها بیشتر و اثرگذاری آنها فراوانتر است. این مطالعه نشان داده هر چه جوامع گیاهی غنی تر، انبوه تر و بارندگی بیشتری داشته باشند نه تنها جوامع مورچه ها کمتراست بلکه اثر گذاری کمتری دارند.
شکل شماره 7 تصویری از مورچه کارگردر حال حمل بذر
مطالعات جهانی نشان داده که حفاظت از حیات وحشی که در جنگلها زندگی می کنند به همان اندازه که حفاظت از درختان اهمیت دارند با ارزش هستند.
4.- بامبو سریعترین گیاه در حال رشد جهان :
بامبودارای 115 جنس و 1400 گونه ( 10 ) است و غالبا در مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری تا معتدل ، با بیشترین تعداد گونه ها در شرق و جنوب شرق آسیا و در جزایر اقیانوس های هند و اقیانوس آرام توزیع شده اند . بامبو به صورت علفهای درختمانند بلند ، سریع رشد با ساقه بلند توخالی است. از آن برای بسیاری از محصولات پایدار استفاده می شوند، اما بیشتر به دلیل منبع غذایی پانداهای غول پیکر شناخته شده است.
بامبو همچنین سریعترین گیاه در حال رشد جهان است.
شکل شماره 8 سمت راست توده بامبو و شکل شماره 9 سمت چپ تغذیه پاندا از بامبو
یک گونه از بامبو حتی می تواند در یک روز بیش از 87 سانتی متر رشد کند و برخی از گونه ها تنها در 90 روز به بلوغ کامل می رسند. بامبو نه تنها بهطور استثنایی سریع رشد میکند، بلکه بهطور اتفاقی رکورد جهانی گینس را برای سریعترین گیاه دارا می باشد.
5 – . فراوانی تعداد درختان بیشتر از تعداد ستارگان کهکشان راه شیری :
درختان زیادی سیاره ما را پوشانده اند که دانشمندان مجبور شدند روش جدیدی برای تعیین کمیت آنها بیابند و آنها در واقع محاسبه کرده اند که تعداد درختان روی زمین بیشتر از ستاره های کهکشان راه شیری است.
تعداد ستارگان کهکشان راه شیری از 100 میلیارد تا بیش از 400 میلیارد است، اما حدود 3 تریلیون درخت در زمین وجود دارند. بدانید با وجود آنهمه درختانی که در حال حاضر روی زمین هستند، ساکنان کره زمین به مقدار بسیار بیشتری از درختان نیاز دارند و ضروری است همچنان به حفاظت از جنگلها و کاشت درختان کمک گردد.
6 – جنگل زداییها منجر به کاهش میزان بارندگی در منطقه میگردند :
گیاهان و جنگل ها در واقع آب را از خاک به جو منتقل می کنند ، سپس بر تعادل آب و گرما در سطح زمین و اساسا آب و هوا را کنترل ودر نهایت باعث ایجاد باران می شوند. این نظریه ، پمپ بیوتیک نامیده می شود.
جنگل ها و سایر پوشش های گیاهی بر انتقال رطوبت به جو از طریق فرآیند تبخیر و تعرق تأثیر می گذارند. در طول تبخیر و تعرق، انرژی خورشید برای انتقال آب از برگ گیاهان به جو استفاده می شود. این امر از طریق ترکیبی از تبخیر فیزیکی از خاک و پوشش گیاهی و تعرق بیولوژیکی از پوشش گیاهی رخ می دهد.بازگشت به نرخ جنگل زدایی سابق در آمازون به میزان قابل توجهی میزان بارندگی را کاهش می دهند.
مطالعات جنگل زدایی در آمازون برزیل که توسط مرکز اکوسیستم، جو و جنگل دانشگاه لیدز در سال 2015 نشان داده ، ادامه این شیوه ،تقریباً نیمی از پوشش اولیه جنگل تا سال 2050 از بین خواهند رفت.
اسمیت و همکارانش در سال 2023 (9 )در مجله نیچر ر مقاله ای تحت عنوان آیا جنگل زدایی در مناطق گرمسیری باعث کاهش بارندگی میگردد؟ اعلام کرده اند جنگلهای استوایی نقش مهمی در چرخه هیدرولوژیکی داشته
و میتوانند بر بارشهای محلی و منطقهای تأثیرفراوان بگذارند . نتایج ما از یک ارزیابی در جنگلهای گرمسیری نشان میدهد که جنگلزدایی در آینده در کنگو باعث کاهش 8 تا 10 درصدی بارش محلی در سال 2100 خواهد شد.
شکل شماره 11 جنگلهای بارانی برزیل
7 – . درختان به روشی بسیار ظریف از خود محافظت می نمایند :
اگر درختان مورد تهدید گیرند، درختان همیشه اجازه نمی دهند که به آنها آسیب برسد.، زیرا آنها در بعضی اوقات به روشهای مناسب به مقابله می پردازند.
اگر حشره ای به درختان حمله کنند، درختان می توانند برگ های خود را با مواد شیمیایی
به نام فنولیک پر کنند و به جلوگیری از هرگونه آفتی که ممکن است به درختان آسیب برسانند،
کمک نمایند. آنها همچنین ساختارها و فرآیندهای نا شناخته دیگری دارند که به محافظت از آنها در برابر بیماریها کمک می نمایند ،درست همانند سیستم ایمنی بدن انسانها.
شکل شماره 12 محافظت درختان در مقابل تهدیدات
8 – درختان بلوط مقدس هستند:
درختان نقش مهمی در تاریخ و اساطیر دارند. در بسیاری از فرهنگ ها، درخت بلوط نمادی از طول عمر و قدرت است
و آن را مقدس می شمارند .
در اساطیر یونان از درخت بلوط برای نشان دادن زئوس، خدای آسمان ها و پادشاه المپ استفاده می شد. در واقع، درخت بلوط در میان مشتری، داگدا، پروون و ثور مقدس در نظر گرفته میشود ، هر یک از این خدایان نوعی تسلط بر باران، رعد و برق دارند.
شکل شماره 13 درخت بلوط
9 – زنبورها احیاگران باغات، مزارع کشاورزی ، مراتع و جنگلها :
از مهمترین مزیتهای مهم زنبورها گرده افشانی است . آنها غالبا به دنبال درختان گرده دهنده رفته و با قرارگرفتن روی گلها ، گرده ها به پاهای آنها چسبیده و با پرواز آنها را به سایر درختان انتقال و در نتیجه لقاح صورت گرفته ومیوه ها تشکیل می گردند.
به همین خاطر زنبورها دربقای باغات و بسیاری ازمزارع کشاورزی و جنگلی نقش کلیدی ایفا می نمایند. مطالعات نشان داده اگر زنبورها نباشند بیش از 75 درصد محصولات کشاورزی دچار کاهش تولید میگردند.
زنبورها با یکدیگر ارتباط برقرار می کنند و این ارتباط غالبا از طریق رقصیدن انجام میگیرد. از طرفی آنها در یک کندو با هم زندگی می کنند و همه باید با هم کار کنند، بنابراین ارتباط بین انها مطمئناً کلیدی است. با این حال، چیزی که زنبورها را از سایر گونه ها متمایز می کند این است که آنها در واقع با رقصیدن ارتباط برقرارمی کنند.زنبورها دو نوع رقص متفاوت دارند که به زنبورهای دیگر اجازه میدهند در جایی که گلها قرار دارند آنرا نشان دهند. یکی از زنبورها می رقصد در حالی که بقیه تماشا می کنند، تا بفهمند در کدام جهت باید حرکت کنند. شکل شماره 14 زنبور
10 – پرندگان از نسل دایناسورها هستند
وقتی به دایناسورها فکر می کنیم، اغلب به موجودات بزرگ و خزنده مانند فکر می کنیم. Tyrannosaurus Rex اغلب به عنوان یک مارمولک بزرگ و وحشی در نظر گرفته می شود، اما این ممکن است برای همه دایناسورهای دیگر صادق نباشد.
از دهه 1960، بسیاری از دانشمندان شواهد مکرری پیدا کرده اند که نشان می دهند پرندگان از نوادگان مستقیم این خزندگان ماقبل تاریخ هستند. در واقع، طبق مجله اسمیتسونیان، همه پرندگان زنده در واقع دایناسور هستند، اما همه دایناسورها پرنده محسوب نمی شوند. برخی از دایناسورها حتی پرهایی مانند پرندگان داشتند.
شکل شماره 15 پرنده
11- فیلها حافظه و شامه باور نکردنی دارند:
فیل ها در واقع حافظه بهتری نسبت به بسیاری ازموجودات زنده دیگر دارند. همه پستانداران، از جمله انسان، چهار لوب مختلف دارند: لوب پس سری، جداری، تمپورال و پیشانی. هر چهار این لوب ها نقش کلیدی درعملکرد مغز ما دارند. از فراگیری زبان تا پردازش اطلاعات شنیداری، هر لوب بسیار مهم است.
فیل ها در واقع لوب گیجگاهی بزرگتر و متراکم تری دارند. لوب گیجگاهی معمولاً با اکتساب حافظه مرتبط است و به فیل ها اجازه می دهد تا حافظه ای باورنکردنی داشته باشند.
از طرفی دارای بلندترین بینی و حس شامه ای قوی و متنوع ترین ژنها را دارا می باشند.
در بین همه حیوانات زمینی بالاترین حس بویایی به خرسها تعلق دارد و کوسه ماهی در میان جانوران دریایی دارای قویترین حس بویایی است . حس بویایی سگها 100 برابر بهتر از
انسانها است. شکل شماره 16 فیل
12 – بوفالوهای آفریقایی با رای دادن تصمیم می گیرند:
به نظر می رسد، دموکراسی فقط یک رفتار انسانی نیست. حیوانات نیز در آن شرکت می کنند.گاومیش آفریقایی یکی از حیواناتی است که به دلیل استفاده از تاکتیک های رای گیری برای تصمیم گیری درسفر بسیار شناخته شده هستند.
گله های گاومیش آفریقایی در واقع زمانی که سعی می کنند، تصمیم بگیرند در کدام جهت حرکت کنند، از نوعی رای گیری استفاده می کنند. ماده های بالغ قبل از اینکه بنشینند ایستاده و به سمت خاصی نگاه می کنند. هر جهتی که بیشترین نگاه را داشته باشد، معمولاً جایی است که گله در آن جهت باید حرکت کنند. شکل شماره 17 بوفالوهای آفریقایی
جالب است فقط ماده های بالغ بدون در نظر گرفتن موقعیت اجتماعی در گله مجاز به رای دادن هستند.
13- . دلفین ها با هوش و دسته جمعی زندگی می کنند :
این یک واقعیت شناخته شده است که دلفین ها موجوداتی بسیار اجتماعی هستند.
آنها معمولاً در چیزی که ما غلاف می نامیم سفر می کنند که می تواند بین 2 تا 30 دلفین باشند. همچنین این واقعیت شناخته شده دیگری است که دلفین ها بسیار باهوش هستند. اگر تا به حال لذت ملاقات با دلفین را داشته اید، آنرارا از نزدیک ببینید . شکل شماره 18 دلفین
به نظر می رسد، دلفین ها در واقع نام هایی برای یکدیگر دارند. دانشمندان دریافته اند که این پستانداران دریایی از یک سوت متمایز برای شناسایی یکدیگر استفاده می کنند. وقتی یک دلفین “نام” خود را می شنود که آنها را صدا می کنند، آنها پاسخ می دهند.
منابع مورد استفاده :
1- فتاحی ،محمد ،1373،کتاب بررسی جنگلهای زاگرس،موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع
2- فتاحی ، محمد، 1403، تحلیلی بر چگونگی پایداری منابع زیستی در هزاره سوم
3- گابریل کلاوسون ، 2024 ، واقعیت های جالب طبیعت
4 – مایکلسون ، جولی ،2024
5- لوئیس، 2011، بذرها،مورچه ها و پراکندگی آنها در جنگلهای باز
6 – میکائیل رمکی و همکاران ، 2020 ، تاثیر شرایط اقلیمی و پوششهای گیاهی بر جوامع مورچه ها
7- جوزف پارکر ،2021، مورچه ها چگونه تنوع زیستی را شکل می دهند
8- محققان دانشگاه لیدز ، 2015 ، مطالعات جنگل زدایی در آمازون برزیل
9- اسمیت و همکارانش ، 2023 ، آیا جنگل زدایی در مناطق گرمسیری باعث کاهش بارندگی میگردد ، مجله نیچر
10 – سایت بریتانیکا