بنه مرواریدی در دل سنگ

بنه مرواریدی در دل سنگ 

(مروارید سبز ارسنجان )

از

محمد فتاحی

دیماه 1403

 

شکل شماره 1 تصاویری از مروارید سبز ارسنجان

مروارید سبز ارسنجان:  

مروارید سبز ارسنجان، تک درخت بنه روییده بر یک تخته سنگ بزرگ است  وبه یکی از جاذبه‌های گردشگری شهرستان ارسنجان تبدیل شده است ، این درخت بنه با وقار در ۴ کیلومتری شمال‌غرب شهرستان ارسنجان با ارتفاع تقریبی ۶ متر دیده می شود.

پوشش گیاهی ارسنجان :

طبیعت سبز ارسنجان به قلب سبز فارس هم شهرت (1،4 )دارد . مهمترین درختان این منطقه عبارتند از  بنه (پسته کوهی یا پسته وحشی )، البالوی وحشی ( الوک) ،بادام وحشی ( ارژن) ، درخت بلوط، انجیر کوهی، گز، تنگز،  جاشیر،  چند گونه آویشن ، پرسیاوشان، کنگر، قارچ کوهی (هکل و دنبل)، بن سرخ، پیاز، پونه، نعنای وحشی، گل یخ، زعفران …نام برد.

شکل شماره 2 بخشی از سیمای سبز ارسنجان( 1) و جنگلهای مناطق سرسبز و زیبای شهرستان ارسنجان را نشان میدهد. این فضای دلپذیر هر ساله مسافران زیادی در فصل‌های مختلف به این منطقه می کشاند.

 

شکل شماره 2 جنگلهای زیبای ارسنجان

ویدیوی ویرال شده در شبکه های اجتماعی مروارید سبز ارسنجان به دلایل فنی هنوز بارگذاری نشده است.

درس هایی از استقامت :

مهمترین درس هایی که باید از این درخت استثنایی گرفت عبارتند از :

در دل منطقه  ارسنجان که روزگاری دارای جنگلی سرسبز و پربازده  با گونه های مختلفی بوده است ، بعضی  گونه های درختی مانند بنه تحمل پذیری بیشتری نسبت به سایر گونه های درختی دارند. ،  بنه یکی از درختان مقاوم به شرایط آب و هوایی خشک  تا نیمه خشک و حاشیه بیابانهای ایران است . پوشش گیاهی منطقه نمایانگر آن است که این منطقه به مراتب سبزتر از شرایط فعلی بوده است.  ولی  تک درخت باقی مانده بر روی تخته سنگ ، نماد استقامت و امید در برابر سختی‌ها را نشان داده  و خواهد داد. این درخت با قدرتی مثال‌زدنی همچنان ایستاده است و به زندگی ادامه می‌دهد ، آن هم درست در زمانی که تمام نشانه‌ها،  حکایت از خشکسالهای فراوان در این مناطق را  بازگو می نمایند .

این درخت  هر چند در شرایطی سختی  تجلی یافته است؛ امابا ریشه دوانی در شکاف سنگ و بهره مندی از حداقل مواد غذایی حاصل از خار و خاشاکی که بادها با خود همراه آروده و در این شکاف باقی مانده ، همراه با باران حداقل ،اماریشه این درخت

در سایه توانسته ، با عزمی راسخ به سمت نور و زندگی در فضای باز بالا رود.

مهمترین و بزرگ‌ترین  درس هایی که از این درخت سرسبز می توان آموخت عبارتند از :

این درخت به ما نشان می دهد ، گاهی اوقات، تغییر در رویکرد و نگرش ها ، نسبت به مشکلات می‌تواند به ما درس های پایداری بردباری و شهامت یادگیری فوق العاده ای را  آموزش دهند .

1. زندگی همیشه فرصتی است برای رشد و تکامل، به جای دیدن مشکلات به عنوان موانعی فرا رو ، آنها را به عنوان چالش‌ها و فرصتی برای رشد حتی در دشوارترین و نامساعدترین شرایط  باید تفسیرکرد.
2. تسلیم نشدن در برابر مشکلات پیش آمده وسختی ها همیشه بوده و خواهند بود . بنابراین  تسلیم نشدن و گذر ازسختی ها ، همچون این درخت، بر فراز تخته سنگی بزرگ ،بدون پشتوانه منابع ابی و خاکی ، صرفا اتکا به خارو خاشاک قرارگرفته در درز و ترکهای(  شکل شماره 3 )  این سنگ ، توانسته بقا و سرسبزی خود را به نمایش بگذارد.                                                                         شکل شماره 3 نمای ترک خورد سنگ
3. صبوری و پایداری این درخت رویایی که حالت تقدس در میان ساکنان این منطقه  پیدا کرده ، نشان از استقامت و برباری در برابر خشکسالیها  و شرایط نامساعد را ترسیم می نمایند.
4. وجود این تک درخت در سخت ترین شرایط زندگی ، نمایشی بی نظیر برای عبور از موانع و چالش های فرا رو را به همه ما را یاد آری می نمایند.
5. این درخت به ما می آموزد ، برای دست یابی به خواسته ها، حتی در بدترین شرایط نباید هراسید و با امید به بقا و پیروزی به جلو گام نهاد .
6. هر جا در برابر سختی ها زانو زده شده ، شرایط بر علیه ما قیام کرده است. کافی است نگاهی عمیق و قابل تامل ، به شرایط سخت و بحرانی  این درخت بیندازید و توان خود را بیازمایید.
7. رشد و ادامه زندگی این درخت فرصتی را برای همه ما رقم زده است که در هر شرایطی باید قدرت خود را به نمایش بگذاریم .
8. هر چالشی که با آن روبه‌رو می‌شوید، فرصتی برای رشد ، یادگیری و کسب مهارتهای جدید است.

9. رشد درخت پسته وحشی ( بنه) در شرایط دشوار، نه تنها نشان‌دهنده قدرت طبیعت و بقا است، بلکه درس‌هایی ارزشمند درباره احیای مناطق نیمه خشک، خشک و بیابانی  رابه مسیولین اجرایی نشان می دهند.

11. کسب تجارب ارزشمند از شرایط زیست این درخت بنه می تواند برای یادگیری و تبدیل شدن  به فردی قوی‌تر، با آگاهی و بینش بیشتر وبهبود توانمندی‌ها گردد.

12. این درخت، که روزی دانه‌ آن به وسیله پرنده ای در میان شکاف‌های سنگ افتاده است ، به ما یادآوری می نمایند  ،حتی در سخت‌ترین شرایط، امکان رشد ، زندگی کردن و کسب مهارتهای مقابله با شرایط سخت  جود دارد.

نکته قابل توجه : این درخت ارزشمند با جاذبه گردشگری در منطقه فاقد حفاظت مناسب است و با شرایط فعلی در آینده با دو تکه شدن سنگ فرو خواهد ریخت . چه بهتر با روشهای مناسب  قطعه سنگ را مهار تا از جدا شدن آن خود داری گردد. 

من از نزدیک بازدیدی ازاین درخت با وقار، نداشته ام ، به نظر میرسد بچه های بازیگوش با قرار دادن تکه های (  شکل شماره 3) سنگ یا چوب، باعث بازتر شدن  قطعه سنگ و فروریختن ان گردد. بنابراین توصیه میگردد، ساکنان محلی شخصا یا با کمک از سازمان میراث فرهنگی استان حصار کشی محدوده این  درخت زنده  و بستن کمربندی محکم به دور سنگ را مدنظر قرار دهند. 

سایر نکات  ضروری:

اهمیت تنوع زیستی:

این تجربه به ما می‌آموزد که حفاظت از تنوع زیستی هر منطقه ، در راستای احیای اکوسیستم‌های موجود، بسیار حیاتی است. با بکارگیری بذرهایی از گیاهان بومی و مقاوم می‌توان به احیای مناطق خشک کمک کرد. این گیاهان نسبت به شرایط محیطی، مقاوم‌تر بوده و به حفظ خاک و جلوگیری از فرسایش آن کمک می‌کنند.

استراتژی بذرکاری:

بذرکاری در میان بوته‌های چند ساله و در کنار موانع طبیعی مانند کاشت بذر یا نهال در حاشیه قطعات سنگی، کنار یا داخل بوته های چند ساله ، ایجاد چاله های ذخیره نزولات اسمانی دورتا دور نهال (مراجعه به  دستور العمل کاشت بذر و نهال درهمین وبسایت)  می‌تواند به حفاظت از بذور و نهالهای کاشته شده در برابر شرایط نامساعد کمک نمایند . این موانع در واقع به عنوان محافظت کننده‌ ای برتر عمل می‌کنند تا ازآنچه کاشته شده به ویژه نهالهایی که سبز میگردند ، در برابر باد و دیگرعوامل آسیب‌زننده محافظت ‌نمایند.

آموزش جوامع محلی:

همکاری با جوامع محلی و آموزش آنها درباره روش‌های احیا و حفاظت از محیط زیست می‌تواند تأثیر بسزایی در موفقیت این پروژه‌ها داشته باشد. آگاه‌سازی و مشارکت  دادن ساکنان  در برنامه‌های احیا و توسعه ، نه تنها  حس مسئولیت‌پذیری را افزایش می‌دهند بلکه به بهبود شرایط زراعی و اقتصادی آنها کمک می نمایند.

نقش سازمان‌های مردم نهاد:

نقش سازمان‌های مردم نهاد (NGOها) در حفاظت و احیای جنگل‌ها بسیار مهم و حیاتی است. این سازمان‌ها می‌توانند به شیوه‌های مختلف به حفاظت و احیای جنگل‌ها کمک کنند، به ویژه وقتی انانی که با ساکنان محلی همکاری می‌کنند،  بسیارمهم است.

در زیر به برخی از این نقش‌ها اشاره می‌شود:

1. آگاهی‌بخشی و آموزش،2.  مشارکت در مدیریت منابع 3. توسعه برنامه‌های احیای جنگل ، 4.حمایت از حقوق ساکنان محلی 5. گزارش‌دهی و نظارت 6. تشکیل شبکه‌های محلی 7. ترویج روش‌های پایدار اقتصادی

در کل با توجه به اینکه جنگل‌ها به عنوان یکی از مهم‌ترین منابع طبیعی تجدید شونده  کشور محسوب می‌شوند، فعالیت‌های سازمان‌های مردم نهاد می‌تواند به حفظ این منابع و بهبود وضعیت زندگی ساکنان محلی کمک شایانی نمایند، به شرط اینکه  گرفتار ترفندهای تبلیغاتی یا به دادم افتادم دستگاههای اجرایی نشوند( در این زمینه به تفصیل بحث خواهدشد).

منابع مورد استفاده :

1 – خبر گزاری تسنیم 1393، ارسنجان قلب سبز استان فارس

2 کلیپ بارگذاری شده  مروارید سبز ارسنجان

3 – زارعی، محمدمهدی (۱۳۹۱). سیمای گردشگری ارسنجان. انتشارات نوید شیراز.