تغییرات اب و هوا در ایران و جهان 

از

محمد فتاحی

اذرماه 1403

مقدمه کوتاه :

درجه حرارت در طی سی سال گذشته نه تنها درایران بلکه درکل جهان ، به خاطر افزایش گازهای گلخانه ای اتفاق افتاده است. سال 2023 درغالب نقاط جهان گرم ترین سال تا کنون بوده است. ادامه این روند جوامع بشری را با تهدیدات زیست محیطی فراوانی مواجه خواهند ساخت . بنابراین مجموعه ای از سازمانهای جهانی برای کاهش گازهای گلخانه ای برنامه های بلند مدتی را طراحی تا انرا متعادل و در صورت امکان، به صفر برسانند. زیرا ادامه روند موجود بحرانها ی موجود را به مراتب بیشتر ازسطح کنونی افزایش خواهند داد.

مهمترین پیامدهای افزایش دما ،دربسیاری از بخش‌های مهم جهان پیامدهایی برای جوامع انسانی مانند سلامت ، کشاورزی ، امنیت غذایی، تأمین آب، حمل‌ونقل، انرژی، و تنوع زیستی و اکوسیستم‌ها … کاملا مشهود است. انتظار می‌رود که در دهه‌های آینده تأثیرات آن به طور فزاینده‌ تری مشکل سازگردند . دانشمندان با اطمینان بسیارزیاد معتقدند، که فراوانی وشدت گرمای شدید ورویدادهای بارندگی ها ، شدیدترازگذشته در بیشترمناطق قاره های جهان در حال افزایش خواهند بود و اینگونه موارد از پیامدهای گرم شدن آب وهوا است. فرکانس و شدت دمای بالا منجر به شکل گیری سایر رویدادهای شدیدتر، مانند سیلها، خشکسالیها،  طوفانهای منطقه ای، اتش سوزیها، افزایش بیابانها… خواهند شد.

من نویسنده مطالب این سایت ،  سنی بالای 75 سال را دارم به خاطر دارم که در طی سالهای 1335 تا 1355 شمسی که مصادف است با دوران تحصیلات ابتدایی، دبیرستان و دانشگاه تا مقطع کارشاسی ارشدبود، زمستانها پر برف ، ریزش برف در بعضی شبانه روزها بیش از 50 تا 60 سانتیمتر بوده و مردم ناچار بودند در طی یک شبانه روز سه بار برف روبی پشت بامها را انجام دهند. و عبور و مرور در صبح ها ،برای ما که بچه بودیم و می بایست به مدرسه برویم غیر ممکن بود، مگر اینکه افراد دلسوزی راهها را به اندازه عبور و مرور یک فرد بازکنندتا ما به مدرسه برویم.   یخ بندانها شدید و قندیلهای آویزان از لبه بیرونی ساختمانهای گلی گاها یک هفته باقی می ماندند. روزهای 4 و 9 آبانماه که مصادف با روزهای خاص آن دوران بود، ما را در حیاط مدارس به خاطر سخنرانیهاو توزیع شیرینی نگه میداشتند از شدت سرما می لرزیدیم .حیاط مدارس غالبا برفی و کف کوچه ها  و جیاط منازل یخی بودند.

اما از دهه هفتاد به بعد کاهش میزان بارشها آغاز و این روزها اثری از بارش برف و یخ بندان ها به چشم نمیخوردو غالب مردم بالا رفتن دما و کاهش میزان بارشها را احساس می نمایند.

مهمترین چالشهای فعلی تغییر اب و هوا:

سازمان جهانی هواشناسی اعلام کرده ،تغییرات آب و هوا ممکن است به دلیل فرآیندهای داخلی ،طبیعی یا عوامل خارجی مانند مدولاسیون چرخه های خورشیدی، فوران های آتشفشانی و تغییرات مداوم ناشی ازانسان در ترکیب جو، اقیانوس یا در استفاده اززمین باشد. در شکل شماره 1 تصاویری از پیامدهای جهانی افزایش دما را مانند افزایش آتش سوزیها ، سیلها و طوفانها، بالا آمدن اب دریاها ، کاهش یخ ها و یخچالهای قطبی… را در ابعاد جهانی می بینید.

شکل شماره 1 مهمترین چالشهای تغییرات آب و هوا در سطح جهان 

بر اساس دیدگاه سازمان جهانی هواشناسی ،بیشترین تغییرات آب وهوایی ،ناشی از فعالیت های انسانی ( انسان زایی ) است ودر حال حاضربر بسیاری ازمناطق جهان ،بخاطرمسایل زیرین ،اثرات منفی برجای گذاشته است .

بر اساس ششمین گزارش ارزیابی هیئت بین دولتی تغییرات آب و هوایی( 5و3) ، فعالیت‌های انسانی، عمدتاً از طریق انتشار گازهای گلخانه‌ای، بی‌تردید باعث گرم شدن زمین شده است. میانگین دمای 10 ساله سطح جهانی برای سال‌های 2011 تا 2020، 1.1 درجه سانتی‌گراد بالاتر از سطح پایه ،پیش‌ازصنعتی شدن (1850-1900) تخمین زده می‌شود .

شکل شماره 2 اثر گازهای گلخانه ای

  تغییرات آب و هوایی ناشی از انسان منجر به تغییرات گسترده و سریع در جو، اقیانوس، کرایوسفر و بیوسفرشده است، و بر بسیاری ازتغییرات آب وهوایی در سراسر جهان تأثیر می گذارد و باعث اثرات نامطلوب گسترده خسارات ،مربوط به طبیعت و مردم می شوند.

انتشار جهانی گازهای گلخانه ای با مشارکت نابرابر تاریخی و مداوم ناشی ازاستفاده ناپایدار انرژی، استفاده نا مناسب اززمین و تغییر کاربری آن، سبک زندگی و الگوهای مصرف و تولید درمناطق مختلف، بین کشورها و درداخل کشورها و بین افراد افزایش یافته است.

تنها با کاهش بیشتر، سریع و پایداردر انتشار گازهای گلخانه ای می توانیم افزایش دما را محدود کرده و ازبدترین تأثیرات، تغییرات آب و هوایی جلوگیری کنیم.

مشخصات چغرافیایی ایران :

جمهوری اسلامی ایران با وسعتی در حدود 1648000 کیلومتر مربع ، با آب و هوای خشک و نیمه خشک در جنوب غربی آسیا(9, 2,3)  واقع شده است. بیش از 99/27 درصد آنرا خشکی  و 73/. بقیه را آب پوشانده  است. بیش از نیمی از سرزمین ایران را کوه ها تشکیل می دهند ، یک چهارم آنرا دشت ها و بیابان ها و کمتر از یک چهارم آن را زمین های قابل کشت تشکیل می دهند. بالاترین نقطه قله دماوند با5610 متر و پست ترین منطقه دریای خزر با منهای 28 مترارتفاع از سطح دریا واقع شده است ایران با مختصات جغرافیایی 25 تا 40 درجه عرض شمالی44 تا 63 درجه طول شرقی جای دارد. جمعیت تا سال 2020 بیش از 85 میلیون نفر است.

مشخصات اقتصاد ایران :

بخش هیدروکربنی، کشاورزی، خدماتی و همچنین حضور قابل توجه دولت در بخش تولید و خدمات مالی است. ایران رتبه دوم جهان از نظر ذخایر گاز طبیعی و چهارمین ذخایر نفت خام اثبات شده را دارد و با وجود تنوع نسبی برای یک کشور صادرکننده نفت، فعالیت‌های اقتصادی و درآمدهای دولت همچنان به درآمدهای نفتی (3) وابسته است وبه دلایل مختلف دارای اقتصاد ناپایدارو پرنوسانی دارد و چندین دهه است با صنایع فرسوده و ناکارآمد و ازهمه مهمتر گازهای گلخانه ای ، ریزگردها ، خشکسالی … مواجه شده است.

مهمترین بلایای طبیعی ایران :

ایران با چندین بلایای طبیعی مواجه است. این کشور یکی از زلزله خیزترین کشورهای جهان است زیرا چندین خط گسل اصلی حداقل 90 درصد کشور را در بر می گیرد. علاوه بر این، به دلیل بارندگی کمتر و خشکسالی های بیشتر و پی در پی، آتش سوزی در جنگل ها و مراتع رو به افزایش است .

مساحت وسیعی از کشور به مساحت 91 میلیون هکتار در معرض سیل است و بیش از 22 میلیارد سانتی متر رواناب از سیل ایجاد می شود و همین امرمنجر به فرسایش خاک شدید می گردد. خشکسالی یکی دیگر از مخاطرات طبیعی است که بیشتر ناشی از سوء مدیریت منابع آب و سایر منابع زیستی است. همچنین مناطق مرکزی و شرقی کشور عمده ترین مناطق تحت تأثیر طوفان شن هستند. بر خلاف طوفان شن، طوفان گرد و غبار بیشتر در استان های غربی و جنوب شرقی ، عمدتاً ازمناطق داخلی ،وادیهای عراق وعربستان سعودی به خاطرتخریب سرچشمه حوضچه ها  شکل گرفته است.

بررسی اجمالی تغییرات آب و هوای ایران :

بانک جهانی در تلاشی مستمربا پایش تغییرات آب وهوایی درسطح جهان، پورتالی (CCKP) را فراهم کرده است. دراین پورتال نه تنها به گرمایش جهانی اشاره شده ، بلکه با جستجو درآن می توان، به تغییرات آب و هوا  درسطح کشورها ، ایالتها یااستانهای مربوطه وحتی حوزه های آبخیرو مهمترین ابعاد منطقه ای وجهانی دسترسی پیدا کرد.

طبقه بندی اقلیمی ایران :

در این پورتال طبقه بندی  (3 )مناطق آب و هوایی برگرفته ازسیستم طبقه بندی اقلیمی کوپن-گیگراست ،و اقلیم ها را به پنج گروه اصلی آب و هوایی بر اساس بارش فصلی و الگوهای دما تقسیم می شوند. پنج گروه اصلی عبارتند از A (گرمسیری)، B (خشک)، C (معتدل)، D (قاره ای)، اختتصاص داده شده است.

       

مفهوم طبقه بندی آب و هوا به طور گسترده ای برای طیف گسترده ای از موضوعات در تحقیقات آب و هوا و تغییرات آب و هوایی و همچنین در جغرافیای فیزیکی، هیدرولوژی، کشاورزی، زیست شناسی و جنبه های آموزشی به کار گرفته شده و به روز رسانی میشوند .

      شکل شماره 3 اقالیم ایران بر اساس سیستم کوپن – گیگر 

 

میانگین دما و بارش برای دوره  121 ساله اخیر ( 1401-1280 شمسی یا سالهای 2022 تا1901میلادی) :

میانگین سالانه دما ی هوای سطحی ایران در طی 121 سال گذشته از دو روند کاملا متغییر:

در شکل شماره 4  زیر سمت راست، میله های رنگی ابی تا قرمز دیده می شوند ،رنگهای ابی هوای سرد و هر چه به سمت رنگ قرمز حرکت می نمایند ،هوا گرمتر میشوند.

آنچه ازبرایند این تصویر برمی اید نشان میدهد هوای ایران در طی این سی ساله اخیر به دلایل متنوع فعالیتهای انسانی گرمتر شده و اگر این روند همچنان ادامه یابد با پیامدهای زیست محیطی فراوان در ابعاد زیست محیطی مواجه خواهیم شد.

 

 

شکل شماره 4 میله های ابی سمت راست ( نشان دهنده هوای سرد در طی سالهای 1370تا 1280) تا قرمز( نشان دهنده هوای گرم  از1401تا1370) و در شکل سمت چپ اقالیم  مشاهده شده برای سالهای 1401 تا 1370 شمسی

 

همانطوریکه ملاحظه میفرمایید در طی 90 سال (1370تا 1280) میانگین دمای سطحی  کم و فقط   26/.  درجه حرارت بالا رفته است . اما در طی 30 سال بعدی (از 1401 تا 1370 ) با افزایش دما  حداقل یک تا یک و نیم  درجه حرارت  مواجه گردیده است. این افزایش دما به تناسب استانهای مختلف ( شکل شماره 4 ) مانند استانهای مازندران و گیلان  تا استانهای شمال غربی (میانگین دما  از 10.6 تا 15 درجه) ، استانهای مرکزی (از 5/17تا 20 درجه ) و استانهای جنوب غربی تا جنوب شرقی ( از 4/23 تا 25 درجه ) متغییر و در کل افزایش درجه حرارت بیش از یک درجه سانتیگراد حرارت بوده است.

 

میانگین سالانه حداکثر دمای هوای سطحی و میانگین حداقل و متوسط :

 

شکل شماره 5 اقلیم شناسی ماهانه میانگین حداقل دمای هوای سطحی، متوسط میانگین دمای هوای سطحی، میانگین حداکثر دمای هوای سطحی و بارش در طی 30 ساله اخیر که با افزایش حرارت درطی سالهای  1401-1370 ایران مواجه بوده است. همانطوریکه می بینید درمحورسمت راست میزان بارندگی و در محورسمت چپ متوسط میانگین دمای سطحی حداکثر، متوسط و حداقل کل کشورو روی محور افقی ماههای سال را نشان میدهد.   میانگین متوسط  میانگین دمای حداکثر درسه ماهه تیر، مرداد وشهریور بیش از 83/30 ، میانگین متوسط  47/ 23و میانگین مینیمم 16/13درجه است  بالا بودن  میانگین دمای سطحی مصادف است با فصل رویشی و فاقد بارندگی یا به میزان چند میلیمتر( میله های آبی رنگ) است.

 

شکل شماره 5 اقلیم شناسی ماهانه میانگین حداقل دمای هوای سطحی، متوسط میانگین دمای هوای سطحی، میانگین حداکثر دمای هوای سطحی و بارش در طی 30 ساله اخیر

 

بررسی  بالا رفتن متوسط درجه حرارت در سطح جهان :

سازمانهای جهانی هواشناسی ، پورتال تغییر اقلیم برای دست اندرکاران توسعه و سیاست گذاری ، دمای سطح زمین ، رویدادهای شدید آب و هوایی ، تغییر اقلیم و سلامت انسان ، گزارشات ارزیابی IPCC… با طرحهای جهانی ومنطقه ای(2،10) دراقصی نقاط جهان واستفاده از دیرینه شناسی اقالیم گذشته تلاش کرده اند ،اطلاعات ذیقیمتی را در ابعاد جهانی و بصورت بلند مدت دردستورکار قراردهند و می کوشند با ارائه سناریویهای مختلف کشورهای جهان را با این معضل جهانی آگاه سازند، تا روند فعلی را  کاهش و حتی  تا رسیدن به سطح صفر تولیدگازهای گلخانه ای اقدام نمایند.

اطلاعات درابعاد جهانی بهترین اطلاعات را برای همه کشورهای جهان دراختیارمی گذارد تا از دستاوردهای ان درابعاد منطقه ای و محلی بیشترین بهره برداریها را ببرند.

شکل شماره 6 تغییرات اب و هوای فعلی ، اینده و پیش رو تا پایان قرن

تصورات عمیق تر ازمسایل آب و هوایی :

با توجه به مراتب فوق ،آب و هوای زمین درحال تغییر است وغالب ساکنان کره زمین، چندین دهه است آنرا احساس می نمایند.  پیش بینی می شود که آب و هوای جهانی در طول این قرن و پس ازآن همچنان تغییر کند.

بزرگی تغییرات آب وهوایی فراتر درآینده در درجه اول به میزان گازهای گلخانه ای (به دام انداختن گرما) ، حساسیت آب و هوای زمین و انتشارآنها بستگی دارد. با کاهش قابل توجه درانتشار گازهای گلخانه ای ، افزایش میانگین سالانه دمای جهانی می تواند به 2 درجه سانتیگراد یا کمترمحدود شود. با این حال، بدون کاهش عمده درانتشارگازهای گلخانه ای، افزایش میانگین سالانه دمای جهانی، نسبت به دوران پیش ازصنعتی شدن، می‌تواند تا پایان این قرن به 5 درجه سانتیگراد یا بیشتر(مقاله افزایش دما در آینده نزدیکی انتشار خواهد یافت ) برسد.

سرعت گرفتن تغییرات آب و هوا :

آب و هوای جهانی در مقایسه با سرعت تغییرات طبیعی آب و هوا که در طول تاریخ زمین تا کنون رخ داده است بی سابقه بوده و با سرعت بیشتری درحال تغییرکردن است. روند میانگین دمای جهانی،

افزایش سطح دریاها ، محتوای گرمای بالای اقیانوسها، ذوب یخ های خشکی، یخ های دریای قطب شمال، عمق آب شدن یخ های فصلی و سایر متغیرهای آب و هوایی، شواهد ثابتی ازگرم شدن سیاره ارائه می دهند.

در شکل شماره 7 پیامدهای ذوب شدن یخ ها در قطبین و دریاها منجر به بالا آمدن سطح دریاها شده و از این رهگذر عالب مناطق ساحلی به زیر اب خواهند رفت.

شکل شماره 7 ذوب شدن یخ های مناطق قطبی وبالاآمدن اب دریاها

این روندهای مشاهده شده توسط چندین گروه تحقیقاتی مستقل در سراسر جهان قویا تایید شده است. شکل 8 ناهنجاری های متوسط ​​دمای جهانی را

نشان می دهد. از دهه 1880 میانگین دمای جهانی تقریباً 1 درجه سانتیگراد گرم تر شده است.

 

 

شکل (هیستوگرام ) شماره8 ناهنجاری های متوسط ​​دمای جهانی، نسبت به سالهای 1881-1910.

شکل شماره 8 نشان می دهد که میانگین دمای جهانی سالانه برای سال های 1880-2022 چقدر بالاتر یا کمترازمیانگین سال های 1881-1910 بوده است. دماهای سال‌ها گرم‌تراز شروع اولیه صنعتی با رنگ قرمز نشان داده شده‌اند. دماهای سال‌ها سردترازسطح پایه به رنگ بنفش نشان داده شده‌اند.

مشاهدات سیستم آب وهوا براساس اندازه گیری های فیزیکی و بیوژئوشیمیایی مستقیم و سنجش از دور از ایستگاه های زمینی وماهواره ها اخذ شده است. اطلاعات به دست آمده از آرشیو بازآفرینی اقالیم گذشته زمینه های بلندمدتی از آب و هوای گذشته را فراهم می نمایند. انواع مختلفی از شواهد محیطی برای درک آب وهوای گذشته زمین که چگونه بوده ،ناچاریم به سوابق شرایط آب و هوایی گذشته  درحلقه‌های درختان، دراسکلتهای صخره‌های مرجانی استوایی که محبوس مهر و موم شده اند، در یخچال‌ها و کلاهک‌های یخی، و مدفون دررسوبات چند لایه ازدریاچه‌ها ،اقیانوس‌ها و نمکزارهای بزرگ نگهداری می‌شوند، بدست آورد.

دانشمندان می توانند ازاین ضبط کننده های محیطی برای تخمین شرایط گذشته ،استفاده کنند و درک ما را از آب و هوا در صدها تا میلیون ها سال قبل گسترش دهند. مشاهدات درمقیاس جهانی از دوران ابزاری تا اواسط قرن نوزدهم آغازوبازسازی‌های دیرینه اقلیم رکورد برخی ازمقادیر را به صدها تا میلیون‌ها سال پیش می‌برند. با این دید جامع، تغییرپذیری و تغییرات طولانی مدت در جو، اقیانوس، کرایوسفر و در سطح زمین فراهم می گردد.

ضبط کننده های محیطی:

1 -اسکلت های مرجانی، که مواد شیمیایی کمیاب از آب دریاهای اطراف را در خود جای داده اند، می توانند آرشیو روزانه ای از دمای گذشته اقیانوس ها و شرایط محیطی ارائه دهند. دیرینه‌شناسان WHOI با استفاده از رکوردهای دما  ( 8، 2،5) از این مرجان مغزی با عمر طولانی برمودا، بازسازی جدیدی ایجاد کردند که رفتار بلندمدت نوسانات اقیانوس اطلس شمالی، یکی از مهم‌ترین محرک‌های نوسانات آب و هوایی در اقیانوس اطلس شمالی را نشان می‌دهد.

2- محققان WHOI قایق پانتونی خود را مستقیماً در یک سوراخ آبی در باهاما قرار می دهند تا هسته های رسوبات کف دریا را استخراج کنند. حفره‌های آبی شکل‌های زمین‌شناختی طبیعی در بستر دریا هستند که حوضه‌ای ایده‌آل برای گرفتن سرنخ‌های به جا مانده از طوفان‌های باستانی هستند. (عکس از پیت ون هنگستوم، دانشگاه A&M تگزاس در گالوستون)

3 -یکی از روش‌های یادگیری در مورد تغییرات آب و هوایی طبیعی گذشته و سطوح دی‌اکسید کربن اتمسفر، بر هسته‌های یخ باستانی استخراج‌شده از یخچال‌های طبیعی و صفحات یخی ،گاهی یک مایل یا بیشتر تکیه دارد. یخ ها توسط برفی که در طی صدها هزار سال جمع می شود ،تشکیل می شوند.

وقتی این لایه‌های برف فشرده می‌شوند، حباب‌های کوچک هوا در لایه‌های برف به دام می‌افتند. حباب ها عکس هایی از جو در لحظه ای هستند که در یخ به دام افتاده اند. یخ همچنین حاوی گرد و غبار، خاکستر، گرده و سایر ذرات است که می تواند شرایط محیطی گذشته را به ما بگویند.

4- پهنای دوایر سالیانه حلقه های درختان که غالبا انها را دیده اید .

شکل شماره 9 ضبط کنند های محیطی مانند  صخره های مرجانی ، رسوبات دریاها و دوایر سالیانه حلقه درختان

دیرینه شناسی اقالیم گذشته (Paleoclimate )

بازسازی‌ اقالیم گذشته همچون بایگانی های ارزشمندی هستند ،که به ما اجازه می‌دهند ، تغییرات درترکیب جو، سطح دریا و سیستم‌های آب وهوایی (از جمله رویدادهای شدید مانند خشکسالی و سیلها)، و همچنین پیش‌بینی‌های آب و هوای آینده، در چشم‌انداز وسیع‌تری از تغییرات آب و هوایی گذشته مد نظر قرارگیرند. اطلاعات آب وهوای گذشته همچنین رفتاراجزای کند سیستم آب و هوایی از جمله چرخه کربن، صفحات یخ و اعماق اقیانوسها را (5،8 )که سوابق ابزاری درمقایسه با مقیاس‌های زمانی مشخص، نه تنها مستنداتی را در اختیار ما قرار میدهند، بلکه مکانیسم‌های ناگهانی و غیرقابل برگشت را دراختیارما قرارمیدهند . سوابق اقلیمی در طول قرون و هزاره‌های گذشته نشان می‌دهند ،که میانگین دما در دهه‌های اخیر در بیشتر نقاط جهان بسیار بالاتررفته و دراین دوره زمانی سریع‌تر از هرزمانی در طول تاریخ جهانی، افزایش یافته است.

بازسازی‌ اقالیم گذشته می تواند به درک تغییرات اقلیمی در مقیاس زمانی زمین به ماکمک نمایند . شکل 9 بازسازی دیرینه اقلیم و میانگین دمای سالانه را برای نیمکره شمالی (NH) نشان می دهند و با مقایسه آن با دوره 1983-2012 به احتمال زیاد گرم ترین دوره 30 ساله اخیردر 800 سال گذشته  روی نداده است. در گراف الف نیروی تابشی ناشی از گازهای

گلخانه ای آتشفشانی، خورشیدی ، به خوبی مخلوط شده (WMGHGs) و آنرا نشان می دهند. رنگ های مختلف دو مجموعه از داده موجود برای نیروی آتشفشانی و چهار تخمین نیروی خورشیدی را نشان می دهند و خط خاکستری نشان دهنده WMGHG برای دوره 850-2000 است. درشکل ب ناهنجاری های دمایی نیمکره شمالی شبیه سازی شده (قرمز) و بازسازی شده (سایه) را نشان می دهند. خط قرمز ضخیم میانگین چند مدل را نشان می‌دهند، در حالی که خطوط قرمز نازک محدوده 90 درصدی چند مدل را نشان می‌دهند. همپوشانی دماهای بازسازی شده با سایه خاکستری نشان داده شده اند.

 

شکل 9 الف نیروی تشعشعی (W/m2) ناشی از گازهای گلخانه ای آتشفشانی، خورشیدی و مخلوط خوب برای دوره 2000-850. شکل  ب ناهنجاری های دمای نیمکره شمالی بازسازی شده (خاکستری) و شبیه سازی شده (قرمز) برای دوره 2000-850 است.

پیش بینی های مدل در شکل شماره 10 نشان می دهند که میانگین گرمایش جهانی قرن بیست و یکم به طور قابل ملاحظه ای از آخرین دوره حداکثر یخبندان و حتی گرم ترین شرایط هولوسن فراترخواهند رفت. در واقع شکل گیری یک وضعیت آب و هوایی که قبلا تجربه نشده است.

شکل 10 ناهنجاری های دمای جهانی مدل شبیه سازی شده برای آخرین حداکثر یخبندان (21000 سال پیش) سمت چپ، اواسط هولوسن (6000 سال پیش) نقشه وسط و پیش بینی برای 2071-2095 نقشه سمت راست

تفسیر اطلاعات  فوق  :

آب و هوای زمین درحال حاضر، سریعتر ازهر زمانی درطول تاریخ ، عمدتاً به خاطر فعالیت های انسانی، در حال تغییر است. دراین زمینه  اجماع علمی وجود دارد ،که انتشار کربن به روش فعلی منجر به گرمایش جهانی حداقل چندین درجه سانتی‌گراد تا سال 2100 می‌شود، وهمین امر منجر به اثرات شدید خطرات محلی، منطقه‌ای وجهانی برای جامعه انسانی و اکوسیستم‌های طبیعی می‌گردند. تغییرات آب وهوای جهانی درحال حاضر منجر به تأثیرات گسترده ای درهرمنطقه از زمین و همچنین بسیاری از بخش های اقتصادی شده .

 :Refrences

  1. Climate Change Knowledge Portal, For development practiitioners and policy makers
  2. world meteorological organization climate change
  3. IPCC AR6 Synthesis the Sixth Assessment Report for Policymakers. In: Climate Change 2023
  4. Climate change World health organizationOctober 2023
  5. IPCC special report on the impacts of global warming of 1.5 °C,2020
  6. Climate Change Overview , Climate Change Knowledge Portal, world bank ,Explore By Country,Explore By Watershed
  7. Woods Hole Oceanographic Institution (WHOI), Paleoclimatology
  8. Wikipedia, the free encyclopedia, climate change
  9. Greenhouse Gases,By Agastya Mittal,June 1, 2024
  10. United nation, 1.5°C: what it means and why it matters